ನಮ್ಮ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ವೃಕ್ಷಗಳು..!

ರಾಮಚಂದ್ರ ಟಿ.ವಿ., ಭರತ್ ಎಚ್. ಐತಾಳ್, ವಿನಯ್. ಎಸ್., ರಾವ್ ಜಿ.ಆರ್., ಗೌರಿ ಕುಲಕರ್ಣಿ, ತಾರಾ ಎನ್.ಎಮ್., ನೂಪುರ್ ನಾಗರ್ ಮತ್ತು ಗಣೇಶ ಹೆಗಡೆ
ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಜೌಗುಭೂಮಿ ಸಂಶೋಧನಾ ತಂಡ, ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನ ಕೇಂದ್ರ, ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ (ಐಐಎಸ್ಸಿ), ಬೆಂಗಳೂರು - 560 012, ಭಾರತ.
*ಮಿಂಚಂಚೆ: cestvr@ces.iisc.ernet.in
     PDF     
 l
     HOME     

ಸಾರಾಂಶ
ಬಹುಮಹಡಿ ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ಕಟ್ಟಡಗಳೇ ಕಾಣಸಿಗುವ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಉದ್ಯಾನವನಗಳು, ಸಾಲು ಮರಗಳು ಮತ್ತು ಮನೆಯ ಹಿಂಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿರಳವಾದ ಮರಗಳು, ಪೊದೆಗಳು ಹಾಗೂ ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನುಕಾಣಬಹುದು. ನಗರದ ಹಸಿರು ಪ್ರದೇಶಗಳು ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿನ (ಹಸಿರು ಮನೆ ಅನಿಲ) ಇಂಗಾಲವನ್ನು ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸುವುದಲ್ಲದೇ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಾತಾವರಣದ ಸಮತೋಲನ ಕಾಪಾಡುವಲ್ಲಿ ಅತಿ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಮರಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ನೀರು ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಗುವಂತೆ ಮಾಡುವುದರ ಮೂಲಕ, ಅಂತರ್ಜಲದ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಾಪಾಡುತ್ತವೆ. ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ನಗರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅಮ್ಲಜನಕ ಹಾಗೂ ಇತರ ಅರಣ್ಯಾಧಾರಿತ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಕನಿಷ್ಠ 9.5 ಚ.ಮೀ. ಹಸಿರು ವಲಯದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಒಂದು ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ 1 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಅರಣ್ಯವು ಒಂದು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 6 ಟನ್‍ಗಳಷ್ಟು ಇಂಗಾಲವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಲ್ಲದು, ಅಂದರೆ ಪ್ರತೀ ಮರ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 6 ಕಿ.ಗ್ರಾಂ.ನಷ್ಟು ಇಂಗಾಲ ಸಂಗ್ರಹ ಮಾಡುವ ಸಾಮಥ್ರ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರತೀ ಮನುಷ್ಯ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 192ರಿಂದ 328 ಕಿ.ಗ್ರಾಂ.ನಷ್ಟು ಇಂಗಾಲವನ್ನು ಕೇವಲ ಉಸಿರಾಟದ ಮೂಲಕ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಅಂದರೆ, ಉಸಿರಾಟದಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಇಂಗಾಲವನ್ನು ಮಿತಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಸುಮಾರು 32ರಿಂದ 55 ಮರಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ.

ಬೆಂಗಳೂರು/ಬೃಹತ್ ಬೆಂಗಳೂರು (77ಲಿ 37' 19.54'' ಪೂ. ಮತ್ತು 12ಲಿ 59' 09.76'' ಉ.) ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಮುಖ ನಗರ, ರಾಜಧಾನಿ ಹಾಗೂ ವಾಣಿಜ್ಯ, ಕೈಗಾರಿಕಾ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನಾರ್ಜನೆಯ ಕೇಂದ್ರ. ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 2001ರಿಂದೀಚೆಗೆ (65,37,124) ಅಗಾಧ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ (2011ರಲ್ಲಿ 95,88,910). ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಶೇ. 46.68ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳಗೊಂಡಿದೆ ಹಾಗೂ ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯು ಪ್ರತೀ ಚದರ ಕೀ.ಮೀ.ಗೆ 10,732ರಿಂದ (2001ರಲ್ಲಿ) 13,392ಕ್ಕೆ (2011ರಲ್ಲಿ) ಏರಿಕೆಗೊಂಡಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಣ ಎಲೆಉದುರುವ ಮರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಕೈಗಾರಿಕೀಕರಣಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ವರ್ಷವಿಡೀ ಹಿತಕರವಾದ ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಿತ್ತು.

ರಿಸೋಸ್ರ್ಯಾಟ್-2 ಎಮ್‍ಎಸ್‍ಎಸ್ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಟೋಸ್ಯಾಟ್-2ರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಸಂಯೋಗದಿಂದ ನಡೆಸಿದ ಭೂ ಬಳಕೆಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು 100.02 (ಶೇ. 14.08) ಚ.ಕೀ.ಮೀ.ನಷ್ಟು ಅರಣ್ಯಾವೃತ್ತ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ, ಶಿವಾಜಿನಗರ, ಕೆಂಪಾಪುರ ಅಗ್ರಹಾರ, ಪಾದರಾಯನಪುರ ವಾರ್ಡಗಳು ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಮರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಭೂ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು (1 ಹೆಕ್ಟೇರ್‍ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ), ವರ್ತೂರು, ಬೆಳ್ಳಂದೂರು, ಅಗರಂ ವಾರ್ಡಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಭೂ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ (300 ಹೆಕ್ಟೇರ್‍ಗಿಂತ ಅಧಿಕ). ಅರಮನೆ ನಗರ, ಹುಡಿ ಮತ್ತು ವಸಂತಪುರ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಭೂ ಹೊದಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದರೆ (0.4), ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ, ಲಗ್ಗೆರೆ, ಹೆಗ್ಗನಹಳ್ಳಿ, ಹೊಂಗಸಂದ್ರ ಹಾಗೂ ಪಾದರಾಯನಪುರ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಮರ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು (0.015) ಹೊಂದಿವೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸರಾಸರಿ ಮರ ಸಾಂದ್ರತೆ 0.14ರಷ್ಟಾಗಿದೆ. ಮರಗಳ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿ ಚಿತ್ರಿಸುವಿಕೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ, ವರ್ತೂರು, ಬೆಳ್ಳಂದೂರು, ಅಗರಂ, ಅರಮನೆ ನಗರ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ 40 ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮರಗಳಿರುವುದು ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ, ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ, ಪಾದರಾಯನಪುರ, ಶಿವಾಜಿನಗರ, ಕೆಂಪಾಪುರ ಅಗ್ರಹಾರ, ಕುಶಾಲ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ 100ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮರಗಳಿರುವುದು ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದಿದೆ. ಈ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದಂತೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ 14,78,412 ಮರಗಳಿವೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶಿವಾಜಿನಗರ, ಕೆಂಪಾಪುರ ಅಗ್ರಹಾರ, ಪಾದರಾಯನಪುರ, ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ, ದಯಾನಂದ ನಗರ ವಾರ್ಡ್‍ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮರ 0.002ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಅಂದರೆ, ಈ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತೀ ಮರವನ್ನು ಸುಮಾರು 500 ಜನ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ವರ್ತೂರು, ಬೆಳ್ಳಂದೂರು, ಜಕ್ಕೂರು, ಅಗರಂ, ಅರಮನೆ ನಗರ ವಾರ್ಡಗಳು ಜನಸಂಖ್ಯೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮರಗಳನ್ನು ಹೊದಿವೆ. ಅಂತರ್‍ನಗರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಿಂದ ಗಾಂಧಿನಗರ, ಬೆಂಗಳೂರು, ಅಹಮದಾಬಾದ್ ಹಾಗೂ ಬೃಹನ್ ಮುಂಬೈ ನಗರಗಳು 400 ಚ.ಕೀ.ಮೀ.ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಪ್ರತೀ 100 ಜನರಿಗೆ ಗಾಂಧಿನಗರ 416 ಮರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ಬೆಂಗಳೂರು 17, ಮುಂಬೈ 15 ಮತ್ತು ಅಹಮದಾಬಾದ್ 11 ಮರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ನಗರೀಕರಣ ಹಾಗೂ ಮರಗಳ ನಾಶ ನಗರದ ವಾತಾವರಣ ಮತ್ತು ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ನಗರವಾಸಿಗಳು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಮಾನಸಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಾಗೂ ದೈಹಿಕ ತೊಂದರೆಗಳು ಮಿತಿಮೀರಿದ ನಗರೀಕರಣದ ಕೊಡುಗೆಗಳೇ ಅಗಿವೆ. ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಅತಿಯಾದ ಹಿಂಸೆ, ಸ್ಥೂಲಕಾಯತೆ, ಹೆಚ್ಚಿದ ಉಸಿರಾಟದ ತೊಂದರೆ, ಸಂಚಾರ ಅಡಚಣೆ, ರಸ್ತೆ ಅಪಘಾತ ಮುಂತಾದವುಗಳು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವುದು ನಗರೀಕರಣದ ಕರಾಳ ಮುಖವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಮಾನವನ ಅಥವಾ ಒಂದು ಸಮುದಾಯದ ಸಮಗ್ರ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ಶೇ. 33ರಷ್ಟು ಹಸಿರು ಹೊದಿಕೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದು ನಗರ ಯೋಜಕರ ಕರ್ತವ್ಯವಾಗಿದೆ. ಹಾಗಾದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ಪಕ್ಷ 1.15ರಷ್ಟು ಮರವಾದರೂ ಉಳಿಯಬಹುದು.

ಮುನ್ನುಡಿ
ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ಕಟ್ಟಡಗಳೇ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿರುವ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಉದ್ಯಾನವನಗಳು, ಸಾಲು ಮರಗಳು ಮತ್ತು ಮನೆಯ ಹಿಂಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿರಳವಾದ ಮರಗಳು, ಪೊದೆಗಳು ಹಾಗೂ ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳುಕಾಣಸಿಗುತ್ತವೆ. ನಗರದ ಹಸಿರು ಪ್ರದೇಶಗಳು ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿನ (ಹಸಿರು ಮನೆ ಅನಿಲ) ಇಂಗಾಲವನ್ನು ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸುವುದಲ್ಲದೇ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಾತಾವರಣದ ಸಮತೋಲನ ಕಾಪಾಡುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಹಸಿರು ಪ್ರದೇಶಗಳು (ಮರಗಳು) ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ನೀರು ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಗುವಂತೆ ಮಾಡುವುದರ ಮೂಲಕ, ಅಂತರ್ಜಲದ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಾಪಾಡುತ್ತವೆ. ನಗರ ಪ್ರದೇಶದ ಮರಗಳು ಮಹತ್ತರ ನೈಸರ್ಗಿಕ, ಪರಿಸರೀಯ, ಆರ್ಥಿಕ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿನ ಮಲಿನಕಾರಕಗಳಾದ ಗಂಧಕದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್, ಸಾರಜನಕದ ಆಕ್ಸೈಡ್‍ಗಳು, ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್‍ನ್ನು ಕಡಿಮೆಗಳಿಸುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಅಂಟಿನ ಮೇಲ್ಪದರ ಹೊಂದಿರುವ ಎಲೆಗಳು ಅಥವಾ ಬಲೆಗಳಂತಹ ರಚನೆಗಳಿಂದ ತೇಲಾಡುವ ಕಣಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಮಾವು, ಅಶೋಕ, ಹೊಂಗೆ ಹಾಗೂ ಅರಸಿ ಮರದ ಎಲೆಗಳಿಂದ ಧೂಳಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಯಗುವುದು ಹಲವಾರು ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದೆ. ಮರಗಳು ಹೀರುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಚದುರುವಿಕೆಯಿಂದ ಕರ್ಕಶ ಶಬ್ದದ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಇದು ಆ ಪ್ರದೇಶದ ಜನರ ಮಾನಸಿಕ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಇವು ವಾತಾವರಣದ ತಾಪಮಾನವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಆ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ವಾತಾನುಕೂಲಿಯಗಳ ಬಳಕೆ ತಗ್ಗುವುದರಿಂದ ವಿದ್ಯುಚ್ಛಕ್ತಿಯ ಉಳಿತಾಯ ಸಾಧ್ಯ.

ಮರದ ನೆರಳಿನಿಂದ ಸೂರ್ಯನ ಶಾಖದ ಹೀರುವಿಕೆ ತಗ್ಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಕಟ್ಟಡಗಳು ತಂಪಾಗಿರಲು ಸಾಧ್ಯ ಮತ್ತು ಇದು ವಾತಾವರಣದ ಜೊತೆಗಿನ ದೀರ್ಘತರಂಗ ವಿನಿಮಯವನ್ನು ಸಹ ತಗ್ಗಿಸುತ್ತದೆ. ಎಲೆಗಳ ಭಾಷ್ಪೀಕರಣದಿಂದ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ನೀರಾವಿಯು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿನ ಆದ್ರ್ರತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಹಸಿರು ಹೊದಿಕೆ ಶೇ. 30ರಷ್ಟು ಮಳೆಯ ನೀರನ್ನು ಎಲೆಗಳ ಮೂಲಕ ಭಾಷ್ಪೀಕರಣದಿಂದ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಜಲಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿತ್ತದೆ. ಮಳೆ ನೀರಿನ ಬಹುಪಾಲು, ಬೇರುಗಳ ಮೂಲಕ ಅಂತರ್ಜಲವನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ಅರಣ್ಯವು ಪ್ರವಾಹ ಮತ್ತು ಭೂಕುಸಿತವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುತ್ತದೆ. ನಗರದಲ್ಲಿ ವಾತಾವರಣದ ತಂಪನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮಥ್ರ್ಯವು ಕಾಡಿನ ಮರಗಳ ಪ್ರಭೇದ ಹಾಗೂ ವಿಸ್ತಾರವನ್ನು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ಎಲೆಯ ತಾಪಮಾನ ಅದರ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಆಕಾರವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. ಹಲವಾರು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ವಾತಾವರಣದ ತಂಪನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ಮರಗಳ ಗುಣವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿವೆ. ನಗರ ಪ್ರದೇಶ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕಿಂತ ಸುಮಾರು 2.5○ ಸೆ.ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿನ ಉಷ್ಣಾಂಶ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ನಗರದ ನೆರಳು ರಹಿತ ನಿವೇಶನ, ನೆರಳಿನಲ್ಲಿರುವ ನಿವೇಶನಕ್ಕಿಂತ 1o ಸೆ.ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿನ ಉಷ್ಣಾಂಶ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಧ್ಯಯನಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದೆ.

ವಾತಾವರಣದ ತಾಪಮಾನವನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಸಾಮಥ್ರ್ಯ ಎಲ್ಲಾ ಮರ ಪ್ರಭೇದಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ತೆರನಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಇದು ಮರದ ಆಕಾರ, ಗಾತ್ರ ಹಾಗೂ ಆವರಿಸಿರುವ ಹಸಿರು ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ ಅರಣ್ಯದ ಸೇವೆಗಳು (ಅಮ್ಲಜನಕ, ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಾತಾವರಣದ ಸಮತೋಲನ) ಹಾಗೂ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು (ಉರುವಲು, ಎಲೆಗಳು) ಪರಿಗಣಿಸಿ, ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ 9.5 ಚ.ಮೀ.ನಷ್ಟು ಹಸಿರು ಪ್ರದೇಶವಿರಬೇಕು ಎಂದು ಶಿಫಾರಸ್ಸು ಮಾಡಿದೆ. ಮರಗಳು ಅಸಂಖ್ಯ ಪ್ರಾಣಿ-ಪಕ್ಷಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಕೀಟಾದಿಗಳಿಗೆ ಆಹಾರ ಹಾಗೂ ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಅಲ್ಲದೇ ಮರಗಳು ವಿವಿಧ ಬಣ್ಣದ ಹೂವುಗಳಿಂದ ಆ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ನಯನ ಮನೋಹರವಾಗಿಸುತ್ತವೆ.

ಕೈಗಾರಿಕೀಕರಣ, ಅರಣ್ಯ ನಾಶ ಮತ್ತಿತರ ಮಾನವೀಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು, ಹಸಿರು ಮನೆ ಅನಿಲಗಳಾದ ಗಂಧಕದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್, ಸಾರಜನಕದ ಆಕ್ಸೈಡ್‍ಗಳು, ಮೀಥೇನ್, ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್‍ಗಳ ಹೆಚ್ಚುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಇಂಧನಗಳು ಸುಮಾರು ಶೇ.75ರಷ್ಟು ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ ಹಾಗೂ ಕಳೆದ 20 ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಪ್ರಮಾಣ 280 ಪಿ.ಪಿ.ಎಂ.ನಿಂದ 382 ಪಿ.ಪಿ.ಎಂ.ಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 2011ರಲ್ಲಿ ಇದರ ಪ್ರಮಾಣ 390 ಪಿ.ಪಿ.ಎಂ.ರಷ್ಟಿದೆ. ಇದು ಕೆಲವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ತರಂಗಗಳನ್ನು ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿಯೇ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ ಏರಿಕೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಮರ ಮತ್ತು ಮಣ್ಣು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್‍ನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಉಷ್ಣಾಂಶವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ 1 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 6 ಟನ್‍ನಷ್ಟು ಇಂಗಾಲವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡುವ ಸಾಮಥ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅಂದರೆ, ಪ್ರತೀ ಪ್ರೌಢ ವೃಕ್ಷ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 6 ಕಿ.ಗ್ರಾಂ.ನಷ್ಟು ಇಂಗಾಲವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. . ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರತೀ ಮನುಷ್ಯ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 192ರಿಂದ 328 ಕಿ.ಗ್ರಾಂ.ನಷ್ಟು ಇಂಗಾಲವನ್ನು ಉಸಿರಾಟದ ಮೂಲಕ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಅಂದರೆ, ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಕೇವಲ ಉಸಿರಾಟದಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಇಂಗಾಲವನ್ನು ಮಿತಗೊಳಿಸಲು ಸುಮಾರು 32ರಿಂದ 55 ಮರಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ.

ವೇಗವಾಗಿ ಸಾಗುತ್ತಿರುವ ನಗರೀಕರಣ ಮಾನವನಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿರುವ ಅತೀಮುಖ್ಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳಲ್ಲೊಂದು. ಮುಂದುವರಿದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಾದ ಅಯೋಜಿತ ನಗರಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ, ಗಾಳಿ, ನೀರು ಮತ್ತು ಭೂ ಸಂನ್ಮೂಲಗಳ ಮೇಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತಿವೆ. ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 63 ಕೋಟಿಯಿಂದ 121 ಕೋಟಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ನಗರ ಪ್ರದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಚೀನಾ ನಂತರದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ ಹಾಗೂ ವಿವಿಧ ಮಾನವೀಯ ಅಗತ್ಯಗಳ ಪೂರೈಕೆಗೆ ಭೂ ಪ್ರದೇಶದ ಬೇಡಿಕೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ನಗರಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಿಂದ ಹಸಿರು ಪ್ರದೇಶಗಳು, ಜೌಗು ಭೂಮಿ ಹಾಗೂ ಇನ್ನಿತರ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ನಶಿಸುತ್ತಿವೆ. ನಗರೀಕರಣ ಜಾಗತಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನವಾಗಿದ್ದು, ಅನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಭೂ ಬಳಕೆಯು ಅಯೋಜಿತ ನಗರ ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಅಯೋಜಿತ ನಗರೀಕರಣ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂನ್ಮೂಲಗಳ ಅವಿವೇಕಯುತ ನಿರ್ವಹಣೆಯಿಂದ ನಗರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಸಮರ್ಪಕ ಕಟ್ಟಡಗಳು ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿವೆ ಹಾಗೂ ನೀರು, ಗಾಳಿ ಮತ್ತು ಜನರ ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟ ಕೆಡುತ್ತಿದೆ. ಮರಗಳ ನೆರಳಿನಿಂದ ಸೂರ್ಯನ ಶಾಖದ ಹೀರುವಿಕೆ ತಗ್ಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಎಲೆಗಳ ಭಾಷ್ಪೀಕರಣದಿಂದ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ನೀರಾವಿಯು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ತಾಪಮಾನವನ್ನು ಕಾಪಾಡುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿದ ಇಂಧನ ಬಳಕೆ, ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ಕಟ್ಟಡಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ, ಅಧಿಕ ವಾಹಕತೆಯ ಕೃತಕ ವಸ್ತುಗಳ ಬಳಕೆ, ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಜಲಮೂಲಗಳ ನಾಶ ಹಾಗೂ ಇತರ ಮಾನವೀಯ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಉಷ್ಣಾಂಶ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗಿಂತ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ನಗರದ ಉಷ್ಣದ್ವೀಪ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವುದು. ಕೋಷ್ಟಕ 1ರಲ್ಲಿ ಪರಿಸರೀಯ ಸೇವೆಗಳ ಪರಿಮಾಣವನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಕೋಷ್ಟಕ 1: ಮರದಿಂದಾಗುವ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು

  • ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಾತಾವರಣದ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಾಪಾಡುತ್ತದೆ, ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಮತ್ತು ತೇಲುವ ಕಣಗಳ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುತ್ತದೆ.
  • ಇಂಗಾಲದ ಕ್ರೋಢೀಕರಣ ಮತ್ತು ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ
  • ಹಸಿರು ಮನೆ ಅನಿಲ ಹೀರುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಇಂಗಾಲದ ಕ್ರೋಢೀಕರಣ
  • ವಾತಾನುಕೂಲಿಯಗಳ ಬಳಕೆ ತಗ್ಗುವುದರಿಂದ ವಿದ್ಯುಚ್ಛಕ್ತಿಯ ಉಳಿತಾಯ, ಮಾಲಿನ್ಯ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಹಾಗೂ ಗಾಳಿ ಮತ್ತು ಜಲ ಶುದ್ಧೀಕರಣ
  • ವಾತಾವರಣದ ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುತ್ತದೆ
  • ಭೂ ಮೇಲ್ಮೈ ನೀರು ಹರಿಯುವಿಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆಮಾಡುತ್ತದೆ
  • ನಗರದ ಉಷ್ಣದ್ವೀಪ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುತ್ತದೆ
  • ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ವರ್ಧನೆ
  • ಪ್ರದೇಶದ ಸೌಂದರ್ಯ ವರ್ಧನೆ, ಪ್ರವಾಹ ನೀರಿನ ಹರಿಯುವಿಕೆಗೆ ತಡೆ
  • ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಾತಾವರಣದ ಬಲವರ್ಧನೆ

ಪ್ರಸ್ತುತ ಇರುವ ಮರಗಳನ್ನು ಎಣಿಕೆ ಮಾಡಲು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಅಧಿಕ ಸಮಯ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಮತ್ತು ಅನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದೋಷಗಳು ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. ದೂರ ಸಂವೇದಿ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಭೂ ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿಂದ ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ ಹಾಗೂ ದೋಷರಹಿತ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳು ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಂಕಿ-ಅಂಶವು ವಿವಿಧ ಭೂ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ ಹಾಗೂ ರಚನೆಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಿತ್ತದೆ. ಇದು ಬಹು-ದೃಶ್ಯ ಮಾಹಿತಿ (ಮಲ್ಟಿ ರೆಸೊಲ್ಯೂಷನ್) ದೂರ ಸಂವೇದಿ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಸರೆಹಿಡಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಪ್ಯಾನ್‍ಕ್ರೋಮ್ಯಾಟಿಕ್ ಮತ್ತು ಮಲ್ಟಿಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಲ್ ಸಂವೇದಕಗಳಿಂದ ದೊರೆತ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಚಿತ್ರ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು, ಸಮ್ಮಿಳನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಮೂಲಕ ಸಂಸ್ಕರಿಸಬಹುದು. ಈ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪಿಕ್ಸೆಲ್, ರಚನೆ (ಚಹರೆ) ಅಥವಾ ಮಾಹಿತಿಯ ಪೂರ್ಣ ನಿರ್ಧರಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಬಳಸಬಹುದು.

ಪ್ರಸ್ತುತ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಬಹು-ದೃಶ್ಯ ಮಾಹಿತಿ (ಮಲ್ಟಿ-ರೆಸೊಲ್ಯೂಷನ್) ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಮ್ಮಿಳನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಕಡಿಮೆ ಭೂ ದೃಶ್ಯ ಮಾಹಿತಿಯ ಮಲ್ಟಿಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಲ್ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಅಧಿಕ ಭೂ ದೃಶ್ಯ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ಯಾನ್‍ಕ್ರೋಮ್ಯಾಟಿಕ್ ಹೊಂದಿಸಲು ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ. ನಗರ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲ್ಮೈ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಅವುಗಳ ಚಹರೆಯಿಂದಷ್ಟೆ ಅಲ್ಲದೇ, ರಚನೆಗಳನ್ನಾಧರಿಸಿಯೂ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಬಹು-ದೃಶ್ಯ ಮಾಹಿತಿ (ಮಲ್ಟಿ-ರೆಸೊಲ್ಯೂಷನ್) ಚಿತ್ರ ಸಮ್ಮಿಳನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಬೃಹತ್ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಹಸಿರು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಗರುತಿಸಿ, ದಾಖಲಿಸುವುದು ಈ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರುಮುಖ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಇದು (1) ಪ್ರತೀ ವಾರ್ಡ್‍ನಲ್ಲಿರುವ ಮರಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವುದು (2) ಜನ ಸಾಂದ್ರತೆ, ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮರಗಳು, ಮುಂತಾದ ಕೋಷ್ಟಕಗಳನ್ನು ಗುಣಿಸುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರದೇಶ
ಬೆಂಗಳೂರು/ಬೃಹತ್ ಬೆಂಗಳೂರು (77ಲಿ 37' 19.54'' ಪೂ. ಮತ್ತು 12ಲಿ 59' 09.76'' ಉ.) ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಮುಖ ನಗರ, ರಾಜಧಾನಿ ಹಾಗೂ ವಾಣಿಜ್ಯ, ಕೈಗಾರಿಕಾ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನಾರ್ಜನೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದು ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ. ನಗರವನ್ನು ಬೃಹತ್ ಬೆಂಗಳೂರು ಮಹಾನಗರ ಪಾಲಿಕೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ 8 ವಲಯ ಮತ್ತು 198 ವಾರ್ಡ್‍ಗಳಾಗಿ ವಿಭಾಗಿಸಲಾಗಿದೆ (ಚಿತ್ರ 1). ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರವು 12ಲಿ 49' 5'' ರಿಂದ 13ಲಿ 8' 32'' ರೇಖಾಂಶದ ವರೆಗೆ ಹಾಗೂ 77ಲಿ 27ಲಿ 29ರಿಂದ 77ಲಿ 47' 2'' ಅಕ್ಷಾಂಶದ ವರೆಗೆ ಹಬ್ಬಿದ್ದು 741 ಚ.ಕೀ.ಮೀ. ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಭೂ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ನಗರದ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವು 69 ಚ.ಕೀ.ಮೀ.ನಿಂದ (1949) 741 ಚ.ಕೀ.ಮೀ.ಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು (ಚಿತ್ರ 2) 10 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲದೇ,ಬೆಂಗಳೂರು ಭಾರತದ 5ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮಹಾನಗರವಾಗಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 2001ರಿಂದ (6.53 ಲಕ್ಷ) 2011ರ (9.58 ಲಕ್ಷ) ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಶೇ. 48ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಕಳೆದ 2 ದಶಕದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಡ್‍ವಾರು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಚಿತ್ರ 4ರಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿದೆ. ನಗರದಲ್ಲಿ, 2001ರಿಂದ 2011ರ ವರೆಗೆ ಜನಸಾಂದ್ರತೆ (ಚಿತ್ರ 3) 10732 ರಿಂದ 13392ಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ.


ಚಿತ್ರ 1: ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರದೇಶ- ಬೆಂಗಳೂರು/ಬೃಹತ್ ಬೆಂಗಳೂರು


ಚಿತ್ರ 2: ನಗರದ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದಲ್ಲಾದ ಬದಲಾವಣೆ


ಚಿತ್ರ 3: ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆ


ಚಿತ್ರ 4: ವಾರ್ಡ್‍ವಾರು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಹಂಚಿಕೆ

ನಗರದ ಭೂ ರಚನೆ ಏರು-ತಗ್ಗುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದರುವ ಔನ್ನತ್ಯ 740 ಮೀ.ನಿಂದ 960 ಮೀ.ವರೆಗೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗುತ್ತದೆ (ಚಿತ್ರ 5) ಹಾಗೂ ಇದು ಹಲವಾರು ಕಾಲುವೆ ಮತ್ತು ಕೆರೆಗಳ ರಚನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಈ ಜಲಾಶಯಗಳು ಮತ್ತು ಮರಗಳೇ ಸ್ಥಳೀಯ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಹಿತವಾಗಿರಿಸಿದ್ದವು. ಬೆಂಗಳೂರು ವಾರ್ಷಿಕ ಸರಾಸರಿ 800 ಮಿ.ಮಿ.ನಷ್ಟು ಮಳೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ.

"ಬೆಂಗಳೂರು" ಎಂಬ ಹೆಸರು, "ಬೆಂಗ"-ಪ್ಟರೋಕಾರ್ಪಸ್ ಮಾರ್ಸುಪಿಯಮ್ ಎಂಬ ಎಲೆಯುದುರುವ ಕಾಡಿನ ಮರ ಪ್ರಭೇದದ ಸ್ಥಳೀಯ ಹೆಸರು ಹಾಗೂ "ಊರು" ಎಂದರೆ ಹಳ್ಳಿ ಅಥವಾ ಪಟ್ಟಣ ಇವೆರಡರ ಸಂಯೋಗದಿದಂದ ಬಂದಿರುವುದಾಗಿದೆ. ಸಂಪದ್ಭರಿತವಾದ ಕಾಡು, ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಕುಲ ಹಾಗೂ ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಲಾಲಬಾಗ್ ಮತ್ತು ಕಬ್ಬನ್ ಪಾರ್ಕ್ ಸಸ್ಯೋದ್ಯಾನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಬೆಂಗಳೂರು, "ಭಾರತದ ಉದ್ಯಾನ ನಗರ" ಎಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಬೆಂಗಳೂರು 5ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮಹಾನಗರ ಹಾಗೂ ಅತೀ ವೇಗವಾಗಿ ಬಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಮಹಾನಗರಗಳಲ್ಲಿ 2ನೇಯದು. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಮರಗಳು ಒಣ ಎಲೆ ಉದುರುವ ಕಾಡಿನ (Terminalia-Anogeissus latifolia-Tectona) ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿವೆ. ನಗರವು ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ ಹಿತವಾದ ಸೌಮ್ಯ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತದೆ.

17ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ದಟ್ಟವಾದ ಗಿಡಗಂಟಿಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ್ದ, ಅರಣ್ಯಾವೃತವಾಗಿದ್ದ ಬೆಂಗಳೂರನ್ನು, ಮೈಸೂರು ಪ್ರಾಂತದ ದೊರೆ ಹೈದರ ಅಲಿಯು ‘ನಗರ' ಪ್ರದೇಶವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದನು. ಇವನ ಆಡಳಿತದಲ್ಲೇ ಸುಮಾರು 100 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದಲ್ಲಿ ಲಾಲಬಾಗ್ ಸಸ್ಯೋದ್ಯಾನವು ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟತು. ಈ ಎಲ್ಲ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಬೆಂಗಳೂರು "ಉದ್ಯಾನ ನಗರಿ" ಎಂದು ನಾಮಾಂಕಿತವಾಯಿತು. ನಂತರ 1831ರಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತಾಧಿಕಾರಿಗಳು "ಕಬ್ಬನ್ ಪಾರ್ಕ್"ನ್ನು ಸಹನಿರ್ಮಿಸಿ ನಗರದ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದರು.

ಬ್ರಿಟಿಷರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜಾಗಗಳನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ‘ಉದ್ಯಾನವನ'ಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು. ನಿಧಾನವಾಗಿ ಇದು, ಮೇಲ್ವರ್ಗದ ಹಾಗೂ ವಿದ್ಯಾವಂತ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಹಾಸುಹೊಕ್ಕಾಯಿತು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ನಗರದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲೊಂದಾದ ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಮ್, ಉದ್ಯಾನವನಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಬಹುಬೇಗ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಅಲ್ಲದೇ, ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಇಲ್ಲಿ ಜನರು, ಹಣ್ಣು ಮತ್ತು ತರಕಾರಿಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಮನೆಯ ಉದ್ಯಾನಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದರು ಹಾಗೂ ರಸ್ತೆಯ ಇಕ್ಕೆಲಗಳಲ್ಲಿ ಮರಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಬೆಳೆಸಿದರು. ‘ಸಂಪಿಗೆ’ ರಸ್ತೆ ಮತ್ತು ‘ಮಾರ್ಗೋಸಾ’ ರಸ್ತೆಗಳು ಇದಕ್ಕೆ ಜೀವಂತ ನಿದರ್ಶನಗಳಾಗಿವೆ.

ಸುಮಾರು 1965ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಸಣ್ಣ-ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು, ಉದ್ಯಮಗಳು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಲಗ್ಗೆಯಿಟ್ಟವು. ಸುಮಾರು 3 ದಶಕಗಳ ಕೈಗಾರಿಕೀಕರಣಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾದ ಉದ್ಯಾನ ನಗರಿಯನ್ನು 21ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ (1998ರಿಂದ) ‘ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ’ ವಲಯ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮುತ್ತಿಕೊಂಡಿತು. ಈಗ ಬೆಂಗಳೂರು ಸಿಲಿಕಾನ್ ನಗರಿ, ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ತೊಟ್ಟಿಲು. ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೆ ನಿಲುಕದಷ್ಟು ವ್ಯಾಪಾರಿಕ, ಔದ್ಯೋಗಿಕ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ಬಟ್ಟೆ ತಯಾರಿಕೆ, ವಾಯುಯಾನ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ, ಜೈವಿಕ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಈ ನಗರ ಆಶ್ರಯ ನೀಡಿದೆ. ಈ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಮೂಲಭೂತ ಅಗತ್ಯಗಳಾದ ನೀರು, ಇಂಧನ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಚಾರ, ಭೂ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳ ಮೇಲೆ ತ್ವರಿತ ಮತ್ತು ತೀಕ್ಷ್ಣ ಒತ್ತಡವನ್ನುಂಟುಮಾಡಿದವು. ವಿಶಾಲವಾದ ಉದ್ಯಾನಗಳು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷರ ಬಂಗಲೆಗಳು ತಮ್ಮ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಬಹುಮಹಡಿ ಕಟ್ಟಡಗಳಾದವು. ಬ್ರಹತ್ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು ಮನೆಯ ಮುಂದಿನ ಅಥವಾ ಬಾಲ್ಕನಿಯ ಹುಲ್ಲುಹಾಸುಗಳಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡವು. ಬೆಂಗಳೂರು, 133 ಕುಟುಂಬದ, 542 ಜಾತಿಯ, 979 ಪ್ರಭೇದದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವನ್ಯಸಂಪತ್ತನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಅಯೋಜಿತ ಹಾಗೂ ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ನಗರೀಕರಣದಿಂದ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾನಂತರ 69 ಚ.ಕೀ.ಮೀ.ಯಿಂದ 741 ಚ.ಕೀ.ಮೀ.ಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಯಿತು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಬೆಂಗಳೂರು ಬಹುತೇಕ ಉದ್ಯಾನವನ ಮತ್ತು ಜಲಾಶಯಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದು, ಕೇವಲ ಭೌತಿಕ, ಕೃತಕ,ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಕಟ್ಟಡಗಳ/ವಸ್ತುಗಳ ಆಗರವಾಗುತ್ತದೆ.

ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ವೃಕ್ಷಸಂಕುಲಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಭೇದ - ಹಲಸು, ಮಾವು, ಬೇವು, ಹತ್ತಿ, ಬೂರುಗ, ಆಲ, ಅಶ್ವಥ್ಥ, ಸೌಸಗೆ, ಮಂದಾರ, ಇಪ್ಪೆ, ಮಲಬಾರ್ ಬೇವು, ಕದಂಬ, ಹೊಂಗೆ, ಹೊನ್ನೆ, ನೇರಳೆ, ಅಶೋಕ, ಮಹಾಗೊನಿ, ಆರ್ಜುನ, ತಾರೆ ಮುಂತಾದವು.

ಅನ್ಯದೇಶೀಯ ಪ್ರಭೇದ - ಗುಲ್ ಮೊಹರ್, ಶಿರೀಶ (ರೇನ್ ಟ್ರೀ), ಶಿವಲಿಂಗ ಮರ, ಕಾಪರ್ ಪೊಡ್, ಬೆಂಕಿ ಹೂ ಮರ ಇತ್ಯಾದಿ.

ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ನಗರದಲ್ಲಿ ಮಿತಿಮೀರಿದ ವಾಹನದಟ್ಟಣೆಯಿಂದ ಗಂಧಕದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್, ಸಾರಜನಕದ ಆಕ್ಸೈಡ್‍ಗಳು, ಮೀಥೇನ್, ಇಂಗಾಲದ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್‍ಗಳ ಹಾಗೂ ತೇಲಾಡುವ ಕಣಗಳು ಅಧಿಕಗೊಂಡಿವೆ. ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ ಮತ್ತು ಬರಿದಾದ ಕಾಡುಗಳು ನೇರವಾಗಿ ನಗರದ ಉಷ್ಣದ್ವೀಪ ರಚನೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಇದು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಾತಾವರಣದ ಅಸಮತೋಲಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.

ಕಳೆದ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಜೀವಿ ವಿಕಸನದ ಕೊಂಡಿಯಾದ ಜಲಮೂಲ/ಕೆರೆಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿತ್ತು. 1962ರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 265ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೆರೆ, ಕೊಳ, ಜಲಾಶಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಗಾರ್ಡನ್ ಸಿಟಿ ಇಂದು ಬಡವಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಬಿಯಾಗಿದ್ದ ಬೆಂಗಳೂರಿಗರು ಇವತ್ತು ಹನಿ ನೀರಿಗಾಗಿ ಕೈಚಾಚುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸದ್ಯ, ನಗರದಲ್ಲಿ 98 ಕೆರೆಗಳಿದ್ದು, ಬಹುಪಾಲು ಕೆರೆಗಳು ಕಲುಷಿತವಾಗಿವೆ. ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ನಗರದ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಿದಂತೆಲ್ಲ, ಕೇಂದ್ರಭಾಗ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಜನ ನಿಬಿಡವಾಗುತ್ತಿದೆ. ರಸ್ತೆಗಳ ಜಾಲ ಹೆಚ್ಚಿತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಅಗಲೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ರಸ್ತೆ ಬದಿಯ ಮರಗಳನ್ನು ಕಡಿಯಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹಲವಾರು ಕೆರೆ, ಕೊಳಗಳನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡು ವಸತಿ ಸಮುಚ್ಚಯ, ಬಹು ಮಹಡಿ ಕಟ್ಟಡ, ಆಟದ ಮೈದಾನ, ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇನ್ನುಳಿದ ಬಹುತೇಕ ಕೆರೆಗಳು ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಗಳಾಗಿವೆ. ಇದು ಹೀಗೆಯೇ ಮುಂದುವರಿದಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕೆರೆಗಳು ಇತಿಹಾಸದ ಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಾಣಸಿಗುವುದು ನಿಶ್ಚಿತ. ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ ಕಳೆದ 4 ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಶೇ. 584ರಷ್ಟು ಕಟ್ಟಡಗಳ ಹೆಚ್ಚುವಿಕೆಗೆ, ಶೇ. 74ರಷ್ಟು ಜಲಮೂಲಗಳ ಮತ್ತು ಶೇ. 66ರಷ್ಟು ಮರಗಳ ನಶಿಸುವಿಕೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.

ಬೆಂಗಳೂರು ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳಲ್ಲಿದ್ದು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ 3 ಜಲ ಕಣಿವೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ: ವೃಷಭಾವತಿ, ಕೋರಮಂಗಲ-ಚಲ್ಲಘಟ್ಟ ಮತ್ತು ಹೆಬ್ಬಾಳ-ನಾಗವಾರ (ಚಿತ್ರ 5). ಅರ್ಕಾವತಿ, ಪಿನಾಕಿನಿ ಮತ್ತು ಶಿಂಷಾ ತೊರೆಗಳ ಮೂಲಕ ನೀರು ಹರಿದು ಕಾವೇರಿ ನದಿಯನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ. ನಗರದ ಮಧ್ಯ, ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಭಾಗಗಳು ಏರು-ತಗ್ಗುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಪೊದೆಗಳಿಂದಾವೃತವಾಗಿವೆ. ತಗ್ಗು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೀರಾವರಿಯ ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ಕಾಲುವೆಗಳಿಗೆ ಅಡ್ಡವಾಗಿ ಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ ವಿವಿಧ ಅಕಾರ ಹಾಗೂ ಸಾಮಥ್ರ್ಯದ ನೀರಿನ ಸಂಗ್ರಹಾಗಾರಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಗರದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗವು ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು, ಪೊದೆಗಳು ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯಗಳಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದಿದೆ. ಭೌಗೋಳಿಕವಾಗಿ ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬೆಣಚು ಕಲ್ಲು ಹಾಗೂ ಗ್ನೇಯ್ಸಸ್ ಎಂಬ ವರ್ಗದ ಕಲ್ಲುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ಡೈಕ್ಸ್, ಡೊಲೆರಿಟಸ್ ಮುಂತಾದ ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಕಾಣಬಹುದು.

ಭೂ ಬಳಕೆಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳು
ಕೋಷ್ಟಕ 2, ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಭೂ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ (ಚಿತ್ರ 6). 1973ರಲ್ಲಿ ಶೇ. 7.97ರಷ್ಟಿದ್ದ ಕಟ್ಟಡ ಪ್ರದೇಶವು, 2012ರಲ್ಲಿ ಶೇ. 58.33ಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ.1990ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಪೀಣ್ಯ ಹಾಗೂ ರಾಜಾಜಿನಗರಗಳಲ್ಲಿ ತ್ವರಿತ ಕೈಗಾರಿಕೀಕರಣದಿಂದಾದ ನಗರೀಕರಣವನ್ನು ಚಿತ್ರ 6ರಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬಹುದು.


ಚಿತ್ರ 5: ಭೌಗೋಳಿಕ ವಿನ್ಯಾಸ

ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಾದ ಕ್ಷಿಪ್ರ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಂದ 2000ದ ನಂತರ ವೈಟ್‍ಫೀಲ್ಡ್, ಇಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಸಿಟಿ, ದೊಮ್ಮಲೂರು, ಹೆಬ್ಬಾಳಗಳಲ್ಲಿ ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ನಗರ ಸಂಬಂಧೀ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳಾದವು. ಕೆಲವು ಖಾಸಗಿ ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರ ದುರಾಸೆ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷ ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯಗಳ ರಚನೆ, ಈ ಅವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಬಳವಣಿಗೆಗೆ ಇಂಬು ನೀಡಿದವು. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಶೇ. 68.27ರಷ್ಟು (1973) ಹಸಿರು ಹೊದಿಕೆಯಿಂದ ಉದ್ಯಾನ ನಗರಿ ಎಂದು ಬೀಗುತ್ತಿದ್ದ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಈಗ, ಶೇ. 25ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯವಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕೆರೆಗಳ ವ್ಯಥೆಯೂ ಇದಕ್ಕೆ ಹೊರತಾಗಿಲ್ಲ. 1973ರಲ್ಲಿ ಶೇ. 3.4ರಷ್ಟು ಜಲಾವೃತ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಇಂದು ಶೇ. 1 ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಜಲಭಾಗವಿದೆ. ಚಿತ್ರ 7ರಲ್ಲಿ ಅಳಿದುಹೋದ ಕೆರೆಗಳು, ರಾಜಾ ಕಾಲುವೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ಉಳಿವಿಗಾಗಿ ಹೋರಡುತ್ತಿರುವ ಜಲಾಶಯಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇತರೆ ಭೂ ಬಳಕೆ ಶೇ. 20.35ರಿಂದ (1973) ಶೇ. 17.49ಕ್ಕೆ (2012) ಇಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ.

ಕೋಷ್ಟಕ 2: ಭೂ ಬಳಕೆಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳು

Class Urban Vegetation Water Others
Year Ha % Ha % Ha % Ha %
1973 5448 7.97 46639 68.27 2324 3.4 13903 20.35
1992 18650 27.3 31579 46.22 1790 2.6 16303 23.86
1999 24163 35.37 31272 45.77 1542 2.26 11346 16.61
2006 29535 43.23 19696 28.83 1073 1.57 18017 26.37
2012 41570 58.33 16569 23.25 665 0.93 12468 17.49


ಚಿತ್ರ 6: ಭೂ ಬಳಕೆಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳು


ಚಿತ್ರ 7: ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕೆರೆಗಳು

ಉದ್ದೇಶಗಳು
ಈ ಅಧ್ಯಯನದ ಉದ್ದೇಶ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಮರಗಳನ್ನು ದೂರ ಸಂವೇದಿ ಮಾಹಿತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವಾರ್ಡ್‍ವಾರು ಮರ ಸಾಂದ್ರತೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮರಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದು.

ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಚರ್ಚೆ
ಚಿತ್ರ ಸಮ್ಮಿಳನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ: ವಿವಿಧ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡು ಮಲ್ಟಿಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಲ್ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಟೊಸ್ಯಾಟ್ ಚಿತ್ರ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಮ್ಮಿಳನಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದರ ನಿಖರತೆ ಹಾಗೂ ಕ್ಷಮತೆಯನ್ನೂ ಸಹ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಚಿತ್ರ ಸಮ್ಮಿಳನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಕಷ್ಟಕರವಾದುವು ಹಾಗೂ ಸುಮಾರು 36 ಘಂಟೆಗಳಷ್ಟು ಕಾಲ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಚಿತ್ರ 8ರಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರ ಸಮ್ಮಿಳನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಎಚ್‍ಸಿಎಸ್ ಮಾದರಿಯು ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶ ನೀಡಿದೆ.

ನಗರದ ಭೂ ಬಳಕೆಯನ್ನು, ಎಚ್‍ಪಿಎಫ್ ಚಿತ್ರ ಸಮ್ಮಿಳನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿಂದ ದೊರೆತ ಭೂ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಯಿತು. ಇದಕ್ಕೆ ಗಾಸಿಯನ್ ಮ್ಯಾಕ್ಸಿಮಮ್ ಲೈಕ್ಲಿಹುಡ್ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು 2 ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ(ಚಿತ್ರ 9): ಸಸ್ಯವರ್ಗ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯವಿಲ್ಲದ ಭೂಬಳಕೆ. ಒಟ್ಟಾರೆ ನಿಖರತೆ ಶೇ. 91.5 ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಶೇ. 86ರಷ್ಟು ಭಾಗ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾಹಿತಿಯೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗಿದೆ.


ಚಿತ್ರ 8: ಚಿತ್ರ ಸಮ್ಮಿಳನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿಂದ ದೊರೆತ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಭೂ ದೃಶ್ಯ


ಚಿತ್ರ 9: ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಹೊದಿಕೆಯ ಹಂಚಿಕೆ


ಚಿತ್ರ 10: ವಾರ್ಡ್‍ವಾರು ಹಸಿರು ಹೊದಿಕೆಯ ಹಂಚಿಕೆ (ಹೆಕ್ಟೇರ್‍ಗಳಲ್ಲಿ)

ವಾರ್ಡ್‍ಗಳಲ್ಲಿ ಮರಗಳ ಹಂಚಿಕೆ
ವಾರ್ಡ್ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ಚಿತ್ರ 9ರ ಮೇಲೆಜೋಡಿಸಿ, ಪ್ರತೀ ವಾರ್ಡ್‍ನಲ್ಲಿರುವ ಹಸಿರು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಯಿತು. ಚಿತ್ರ 10ರಲ್ಲಿ ವಾರ್ಡ್‍ವಾರು ಮರಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳನ್ನು ಅನುಬಂಧ 2ರಲ್ಲಿ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ. ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ, ಶಿವಾಜಿನಗರ, ಕೆಂಪಾಪುರ ಅಗ್ರಹಾರ, ಪಾದರಾಯನಪುರ ವಾರ್ಡಗಳು ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಮರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಭೂ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು (1 ಹೆಕ್ಟೇರ್‍ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ), ವರ್ತೂರು, ಬೆಳ್ಳಂದೂರು, ಅಗರಂ ವಾರ್ಡಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಭೂ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ (300 ಹೆಕ್ಟೇರ್‍ಗಿಂತ ಅಧಿಕ).

ಬೆಂಗಳೂರನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಯ ವಾಣಿಜ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ 17 ಏಕ-ಕೇಂದ್ರೀಯ ವೃತ್ತಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಾಗಿಸಲಾಯಿತು. ಪ್ರತೀ ವೃತ್ತವೂ, ಅದರ ಹಿಂದಿನ ವೃತ್ತಕ್ಕಿಂತ 1 ಕೀ.ಮೀ. ಹಚ್ಚಿನ ತ್ರಿಜ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇದು ಹಸಿರು ಹೊದಿಕೆಯ ಬದಾಲಾವಣೆಯನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಚಿತ್ರ 11, 1973ರಿಂದ 2013ರ ವರೆಗೆ ಪ್ರತೀ ವೃತ್ತದಲ್ಲಿನ ಮರಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಚಿತ್ರ 12ರಲ್ಲಿ ಕಳೆದ 4 ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ಹಸಿರು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಲಾಲ್‍ಬಾಗ್ ಮತ್ತು ಕಬ್ಬನ್ ಪಾರ್ಕ್‍ಗಳ ಇರುವಿಕೆಯಿಂದ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಪ್ರದೇಶವು ಅಧಿಕ ಮರಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. 2013ರ ವಾರ್ಡ್‍ವಾರು ಮರಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ಚಿತ್ರ 12ರಲ್ಲಿ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ. ಅರಮನೆ ನಗರ, ಹುಡಿ ಮತ್ತು ವಸಂತಪುರ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಮರಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆಯ ಪ್ರಮಾಣ 0.4ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದರೆ, ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ, ಲಗ್ಗೆರೆ, ಹೆಗ್ಗನಹಳ್ಳಿ, ಹೊಂಗಸಂದ್ರ ಹಾಗೂ ಪಾದರಾಯನಪುರ ವಾರ್ಡಗಳು 0.015ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮರ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸರಾಸರಿ ಮರ ಸಾಂದ್ರತೆಯ ಪ್ರಮಾಣ 0.14.

ಅಂದರೆ, ಬೃಹತ್ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: 741 ಚ.ಕೀ.ಮೀ.
ಒಟ್ಟೂ ಹಸಿರು ಹೊದಿಕೆಯ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: 100.2 ಚ.ಕೀ.ಮೀ.
ಮರ ಸಾಂದ್ರತೆಯ ಪ್ರಮಾಣ= 100.2/741 = 0.14 (ಪ್ರತಿ ಚ.ಕೀ.ಮೀ.ಗೆ)


ಚಿತ್ರ 11: ಹಸಿರು ಹೊದಿಕೆಯ ಸಾಂದ್ರತೆಯ ಬದಾಲಾವಣೆ

ಭೂ ಸ್ಥಾನೀಕರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ (ಜಿಪಿಎಸ್) ನೆರವಿನಿಂದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಾರ್ಡ್‍ಗಳಲ್ಲಿ ಮರದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯ ಹರವನ್ನು ಅಳೆಯಲಾಯಿತು. ಗೂಗಲ್ ಭೂ ಚಿತ್ರದ ಸಹಾಯದಿಂದಲೂ ಸಹ ಮರದ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯ ಹರವನ್ನು ಅಳೆಯಲಾಯಿತು. ಈ ಮಾಹಿತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ದೂರ ಸಂವೇದಿ ಉಪಗ್ರಹ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಮರಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಚಿತ್ರ 15ರಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯ ಹರವಿನಂತೆ ವಾರ್ಡ್‍ವಾರು ಮರಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ: (1) <500 ಮರಗಳು ಮತ್ತು (2) >500 ಮರಗಳು.


ಚಿತ್ರ 13: ವಾರ್ಡ್‍ವಾರು ಮರಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆ


ಚಿತ್ರ 14: ವಾರ್ಡ್‍ಗಳಲ್ಲಿ ಮರಗಳ ಹಂಚಿಕೆ


ಚಿತ್ರ 15: ವಾರ್ಡ್‍ಗಳಲ್ಲಿ ಮರದ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯ ಹರವಿನ ಹಂಚಿಕೆ

ವಾರ್ಡ್‍ವಾರು ಮರಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಚಿತ್ರ 14ರಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದು ವಿವಿಧ ವಾರ್ಡ್‍ಗಳಲ್ಲಿ ಮರಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಹೋಲಿಸುತ್ತದೆ. ವರ್ತೂರು, ಬೆಳ್ಳಂದೂರು, ಅಗರಂ, ಅರಮನೆ ನಗರ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ 40,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮರಗಳಿವೆ ಹಾಗೂ ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ, ಶಿವಾಜಿನಗರ, ಕೆಂಪಾಪುರ ಅಗ್ರಹಾರ, ಪಾದರಾಯನಪುರ, ಕುಶಾಲ ನಗರ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ 100ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮರಗಳಿರುವುದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 14,78,412 ಮರಗಳಿದ್ದು, ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಈ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಮೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅನುಬಂಧ 3ರಲ್ಲಿ ನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಮರಗಳ ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಅನುಬಂಧ 1ರಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಅಧ್ಯಯನಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಮರಗಳ ವಿವರಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ.

ದೂರ ಸಂವೇದಿ ಮಾಹಿತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ತಂತ್ರಾಂಶಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ದೊರೆತ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಕೆಲವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾಹಿತಿಗನುಸಾರ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಚಿತ್ರ 16(ಅ)ರಲ್ಲಿ ಮರಗಣತಿಯಿಂದ ದೊರೆತ ಮರಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನೂ, ಚಿತ್ರ 16(ಬ)ರಲ್ಲಿ ಮಾದರಿ ವಿಂಗಡನೆ ತಂತ್ರಾಂಶದಿಂದ ದೊರೆತ ಮರಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮರಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ 22,201 ಮರಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಚಿತ್ರ 17ರಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯ ಹರವಿನ ಅಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮರಗಳ ವಿಂಗಡಣೆಯನ್ನು ಕೊಡಲಾಗಿದೆ. ದೂರ ಸಂವೇದಿ ಮಾಹಿತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯು 107.85 ಹೆಕ್ಟೇರ್‍ನಷ್ಟು ಹಸಿರು ಭೂಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಸುಮಾರು 22,616 ಮರಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು, ಶೇ. 97ರಷ್ಟು ನಿಖರತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.


ಚಿತ್ರ 16: ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಮರಗಳ ಹಂಚಿಕೆ


ಚಿತ್ರ 17: ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾಹಿತಿಯಂತೆ ಮರದ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯ ಹರವಿನ ಹಂಚಿಕೆ

2001 ಮತ್ತು 2011ರ ನಡುವೆ ಕಂಡುಬಂದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬದಲಾವಣೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, 2013ರ ವಾರ್ಡ್‍ವಾರು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ (ಚಿತ್ರ 18). ನಗರದ ಕೇಂದ್ರ ಭಾಗದ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ 40,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರಿದ್ದು, ಹೊರವಲಯದ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ 30,000ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.


ಚಿತ್ರ 18: ವಾರ್ಡ್‍ವಾರು ಜನಸಂಖ್ಯೆ (2013)


ಚಿತ್ರ 19: ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮರಗಳು

ಎಲ್ಲಾ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮರಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಯಲಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಚಿತ್ರ 19ರ ಮೂಲಕ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಪ್ರಕಾರ, ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ, ಶಿವಾಜಿನಗರ, ಕೆಂಪಾಪುರ ಅಗ್ರಹಾರ, ಪಾದರಾಯನಪುರ, ದಯಾನಂದ ನಗರ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ 0.002ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮರಗಳು ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಅಂದರೆ, ಪ್ರತೀ ಮರವು 500 ಜನರಿಗೆ ಸೇವೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ವರ್ತೂರು, ಬೆಳ್ಳಂದೂರು, ಜಕ್ಕೂರು, ಅರಮನೆ ನಗರ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮರಗಳಿದ್ದು, ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ಒಂದು ಮರ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಗಾಂಧೀನಗರ (ಗುಜರಾತ್), ನಾಸಿಕ್ (ಮಹರಾಷ್ಟ್ರ)ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮರ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಆದರೆ ಬಹುತೇಕ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಮರಗಳ ಪ್ರಮಾಣ ಇಳಿಮುಖವಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಚಿಂತಿಸಬೇಕಾದ ವಿಷಯ. ಗಾಂಧೀನಗರ, ಬೆಂಗಳೂರು, ಅಹಮದಾಬಾದ್ ಹಾಗೂ ಬೃಹನ್ ಮುಂಬೈ ನಗರಗಳು 400 ಚ.ಕೀ.ಮೀ.ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಪ್ರತೀ 100 ಜನರಿಗೆ ಗಾಂಧಿನಗರ 416 ಮರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ಬೆಂಗಳೂರು 17, ಮುಂಬೈ 15 ಮತ್ತು ಅಹಮದಾಬಾದ್ 11 ಮರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಕೋಷ್ಟಕ 3ರಲ್ಲಿ ನಗರವಾರು ಮರಗಳ ಹಾಗೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

ಕೋಷ್ಟಕ 3: ನಗರವಾರು ಮರಗಳ ಹಾಗೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ವಿವರ

State Location Population Area (Ha) Number of Trees Tree / person Tree / Hectare Ref.
Gujarat Ahmedabad 5570590 46985 617090 0.111 13.13 21
Surat 4462000 39549 333970 0.075 8.44 21
Vadodara 1666700 16264 747190 0.448 45.94 21
Gandhinagar 208300 57000 866670 4.161 15.20 21
Rajkot 1287000 10400 139520 0.108 13.42 21
Bhavnagar 593770 5320 485950 0.818 91.34 21
Junagafh 320250 5670 76690 0.239 13.53 21
Jamnagar 529310 3434 45880 0.087 13.36 21
Maharashtra Nagpur 2405421 21717 2143838 0.891 98.72 22
Nashik 1486973 25900 2055523 1.382 79.36 22
Brihan Mumbai 12478447 43771 1917844 0.154 43.82 22
Kalyan* 472208 5198 212795 0.451 40.94 22
Thane 1818872 12700 45262 0.025 3.56 22
Navi Mumbai 1119477 16205 478120 0.427 29.50 22
Nanded 550564 4906 101310 0.184 20.65 22
Mira  and Bhayandar 814655 7904 150000 0.184 18.98 22
Karnataka Bangalore 9588910 74100 1478412 0.155 19.95 calculated

ಉಪಸಂಹಾರ
ರಿಸೋಸ್ರ್ಯಾಟ್-2 ಎಮ್‍ಎಸ್‍ಎಸ್ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಟೋಸ್ಯಾಟ್-2ರ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳ ಸಂಯೋಗದಿಂದ ನಡೆಸಿದ ಭೂ ಬಳಕೆಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು 100.02 (ಶೇ. 14.08) ಚ.ಕೀ.ಮೀ.ನಷ್ಟು ಅರಣ್ಯಾವೃತ್ತ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ, ಶಿವಾಜಿನಗರ, ಕೆಂಪಾಪುರ ಅಗ್ರಹಾರ, ಪಾದರಾಯನಪುರ ವಾರ್ಡಗಳು ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಮರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಭೂ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು (1 ಹೆಕ್ಟೇರ್‍ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ), ವರ್ತೂರು, ಬೆಳ್ಳಂದೂರು, ಅಗರಂ ವಾರ್ಡಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಭೂ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ (300 ಹೆಕ್ಟೇರ್‍ಗಿಂತ ಅಧಿಕ). ಅರಮನೆ ನಗರ, ಹುಡಿ ಮತ್ತು ವಸಂತಪುರ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಭೂ ಹೊದಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದರೆ (0.4), ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ, ಲಗ್ಗೆರೆ, ಹೆಗ್ಗನಹಳ್ಳಿ, ಹೊಂಗಸಂದ್ರ ಹಾಗೂ ಪಾದರಾಯನಪುರ ವಾರ್ಡಗಳು ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಮರ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು (0.015) ಹೊಂದಿವೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸರಾಸರಿ ಮರ ಸಾಂದ್ರತೆ 0.14ರಷ್ಟಾಗಿದೆ. ಮರಗಳ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿ ಚಿತ್ರಿಸುವಿಕೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ, ವರ್ತೂರು, ಬೆಳ್ಳಂದೂರು, ಅಗರಂ, ಅರಮನೆ ನಗರ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ 40 ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮರಗಳಿರುವುದು ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ, ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ, ಪಾದರಾಯನಪುರ, ಶಿವಾಜಿನಗರ, ಕೆಂಪಾಪುರ ಅಗ್ರಹಾರ, ಕುಶಾಲ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ 100ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮರಗಳಿರುವುದು ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದಿದೆ. ಈ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದಂತೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ 1478412 ಮರಗಳಿವೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶಿವಾಜಿನಗರ, ಕೆಂಪಾಪುರ ಅಗ್ರಹಾರ, ಪಾದರಾಯನಪುರ, ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ, ದಯಾನಂದ ನಗರ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮರ 0.002ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಅಂದರೆ, ಈ ವಾರ್ಡಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತೀ ಮರವನ್ನು ಸುಮಾರು 500 ಜನ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ವರ್ತೂರು, ಬೆಳ್ಳಂದೂರು, ಜಕ್ಕೂರು, ಅಗರಂ, ಅರಮನೆ ನಗರ ವಾರ್ಡಗಳು ಅಲ್ಲಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮರಗಳನ್ನು ಹೊದಿವೆ. ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಗಾಂಧೀನಗರ (ಗುಜರಾತ್), ನಾಸಿಕ್ (ಮಹರಾಷ್ಟ್ರ)ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮರ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಆದರೆ ಬಹುತೇಕ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಮರಗಳ ಪ್ರಮಾಣ ಇಳಿಮುಖವಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಶೋಚನೀಯ. ಗಾಂಧಿನಗರ, ಬೆಂಗಳೂರು, ಅಹಮದಾಬಾದ್ ಹಾಗೂ ಬೃಹನ್ ಮುಂಬೈ ನಗರಗಳು 400 ಚ.ಕೀ.ಮೀ.ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಪ್ರತೀ 100 ಜನರಿಗೆ ಗಾಂಧಿನಗರ 416 ಮರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ಬೆಂಗಳೂರು 17, ಮುಂಬೈ 15 ಮತ್ತು ಅಹಮದಾಬಾದ್ 11 ಮರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.

ಭಾರತದ ಬಹುಪಾಲು ಕಾಡುಗಳು ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಗಳಾಗಿ, ವಸತಿ ಸಮುಚ್ಛಯಗಳಾಗಿ ಅಥವಾ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಕೀರ್ಣಗಳಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿವೆ. ಈ ಎಲ್ಲ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಹಿಂದೆ ತನ್ನ ಅಭಿಷ್ಟಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿಕೊಳ್ಳುವ, ಐಷಾರಾಮಿ ಬದುಕನ್ನು ತನ್ನದಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮಾನವೀಯ ಯೋಜನೆಗಳಿವೆ. ವೃಕ್ಷ ಸಂಕುಲದ ಹಾಗೂ ವನ್ಯ ಸಂಕುಲದ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಇದೆ ರೀತಿ ಎಗ್ಗಿಲ್ಲದೇ ಮುಂದುವರಿದರೆ, ಜಗತ್ತಿನ ಅತೀ ಬುದ್ಧಿವಂತ ಎಂದು ಬೀಗುತ್ತಿರುವ ಮನುಕುಲದ ಅಳಿವು ದೂರವಿಲ್ಲ. ಪ್ರಕೃತಿದತ್ತ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಮತೋಲವನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದು ಸಹ ಇದೇ ಬುದ್ಧಜೀವಿಯ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ. ಅರಣ್ಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಬಹುಶ: ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಬಹುದು. ತಮ್ಮೆಲ್ಲ ಸ್ವಾರ್ಥವನ್ನು ಕ್ಷಣಕಾಲ ಬದಿಗಿಟ್ಟು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೆ, ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಬದುಕಲು ಬೇಕಾದ ಪರಿಶುದ್ಧ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದು ಕಷ್ಡವಾಗಲಾರದು. ಹೀಗೆ ಮಾಡಿದರೆ ನಿಸರ್ಗವೂ ಮನುಕುಲದ ತಪ್ಪನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸಬಹುದು.

ದಶಕೂಪಸಮಾ ವಾಪೀ ದಶವಾಪೀಸಮೋ ಹೃದ: |
ದಶಹೃದಸಮ: ಪುತ್ರೋ ದಶಪುತ್ರಸಮೋ ದ್ರುಮ: ||
                                                       -ಮತ್ಸ್ಯ ಪುರಾಣ 154:512

ಹತ್ತು ಬಾವಿಗಳು ಒಂದು ಕೆರೆಗೆ ಸಮ, ಹತ್ತು ಕೆರೆಗಳಿಂದ ಒಂದು ಸರೋವರ.
ಹತ್ತು ಸರೋವರಗಳು ಒಂದು ಮಗುವಿಗೆ ಸಮ, ಹಾಗೆಯೇ ಒಂದು ವೃಕ್ಷ ಹತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಮ.
|| ವೃಕ್ಷೋ ರಕ್ಷತಿ ರಕ್ಷಿತ: ||

ಕೃತಜ್ಞತೆಗಳು
ನಮಗೆ ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಿದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಡಾ. ವಾಮನ ಆಚಾರ್ಯ ಅವರಿಗೆ ಕೃತಜ್ಞತೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುತ್ತೇವೆ. ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವನ್ನು ನೀಡಿದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿಗೆ ಋಣಿಯಾಗಿದ್ದೇವೆ.

ಗ್ರಂಥಋಣ

  1. Ramachandra T.V, Bharath H. Aithal and Durgappa D.S, 2012a, “Insights to urban dynamics through landscape spatial pattern analysis”, International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 18, pp. 329-343.
  2. Ramachandra, T.V., Kumar, U., 2009.  “Land  surface  temperature  with  land  cover  dynamics:  multi-resolution,  spatio-temporal  data  analysis  of  greater  Bangalore”. International Journal of Geoinformatics 5 (3), pp 43–53.
  3. Sudhira, H.S., Ramachandra, T.V., Bala Subramanya, M.H., 2007. City Profile: Bangalore. Cities  24  (5),  pp 379–39
  4. Census India 1991, 2001, 2011 (Provisional), http://censusindia.gov.in/
  5. Sekhar M, Mohan kumar M S, 2009, “Geo-hydrological studies along the metro rail alignment in Bangalore”, http://bmrc.co.in/pdf/news/iisc-report.pdf
  6. Karnataka State, Bangalore District Gazetteer, 1981
  7. Ramachandra. T.V., Vishnu Bajpai, Bharath H. Aithal, Settur Bharath and Uttam Kumar, 2011. Exposition of Urban Structure and Dynamics through Gradient Landscape Metrics for Sustainable Management of Greater Bangalore, FIIB Business Review. Volume 1, Issue 1, October - December 2011.
  8. Bharath Setturu, Bharath H. Aithal, Sanna Durgappa D and T. V. Ramachandra, 2012. Landscape Dynamics through Spatial Metrics., Proceedings of 14th Annual international conference and exhibition on Geospatial Information Technology and Applications, India Geospatial Forum, 7-9 February 2012, Gurgaon, India.
  9. Google earth , earth.google.com
  10. Bhuvan, http://bhuvan.nrsc.gov.in
  11. Thomas Lillesand M, Ralph Kiefer W, Jonathan Chipman W (2004), “Remote Sensing and Image Interpretation”, (5th Edition), John Wiley and Sons
  12. Ramachandra. T.V, Bharath H. Aithal and Vinay. S., 2013, Comprehension of temporal land use dynamics in urbanising landscape., Proceedings of National Remote Sensing Centre, ISRO, Balanagar, Hyderabad., User Interaction Meet - 2013, 21-22, February, 2013., pp. 1-6.
  13. Ramachandra. T.V and Bharath H. Aithal, 2013, Urbanisation and sprawl in the Tier II City: Metrics, Dynamics and Modelling using Spatio-Temporal data., International Journal of Remote Sensing Applications (IJRSA), Vol. 3, Issue 2, June 2013, pp. 66-75.
  14. Vinay .S, Bharath H.Aithal, Ramachandra T.V, Spatio-temporal dynamics of Raichur city, LAKE 2012, November 2012.
  15. Ramachandra T.V, Bharath H.Aithal, Vinay S., Land use Land Cover Dynamics in a Rapidly Urbanizing Landscape, SCIT Journal (in press).
  16. Duda RO, Hart PE, Stork DG (2005) “Pattern Classification”, a Wiley-Interscience Publication, (2nd Edition), ISBN 9814-12-602-0
  17. http://ces.iisc.ernet.in/grass
  18. Ramachandra T.V, Bharath H Aithal and Sreekantha. S,2012 “Spatial Metrics based Landscape Structure and Dynamics Assessment for an emerging Indian Megalopolis,” International Journal of Advanced Research in Artificial Intelligence, Vol.1(1), pp. 48 – 57,
  19. Bharath H Aithal, Sreekantha. S, Durgappa D. S, Ramachandra T.V,2012, “Spatial patterns of urbanization in an emerging Tier II City, Mysore,” Proceedings of Samanway 2012, Indian Institute of Science, Bangalore, India, 03-04 March.
  20. Ramachandra T.V and Bharath H Aithal,2012, “Spatio-Temporal Pattern of Landscape Dynamics in Shimoga, Tier II City, Karnataka State, India,” International Journal of Emerging Technology and Advanced Engineering, Vol. 2(9), pp.563 – 576.
  21. Singh H. S, 2013, “Tree density and canopy cover in the urban areas in Gujarat, India”,  Current Science, 104(10), 1294 – 1299
  22. Elina N.M. Inkiläinen, Melissa R. McHale, Gary B. Blank, April L. James, Eero Nikinmaa, The   role of the residential urban forest in regulating throughfall: A case study in Raleigh, North   Carolina, USA. Landscape and Urban Planning 119 (2013) 91–103.
  23. Arun Chaturvedi, Rahul Kamble, N.G. Patil, Alka   Chaturvedi, City–forest   relationship   in   Nagpur:  One of the greenest cities of India. Urban Forestry & Urban Greening 12 (2013), 79-87.
  24. Badar Ghauri, Arifa Lodhi, M. Mansha, Development of baseline (air quality) data in Pakistan. Environment Monitoring Assessment 127(2007), 237–252, DOI 10.1007/s10661-006-9276-8.
  25. Champion H.G, Seth S.K, A revised survey of forest types of India. Government of India, New Delhi. 1968.
  26. David J. Nowak, Daniel E. Crane, Carbon storage and sequestration by urban trees in the USA. Environmental Pollution 116 (2002), 381–389.
  27. Faisal I. Khan, S. A. Abbasi, Attenuation of Gaseous Pollutants by Greenbelts. Environmental Monitoring and Assessment 64 (2000), 457–475.
  28. Francisco J. Escobedo, Timm Kroeger, John E. Wagner, Urban forests and pollution mitigation: Analyzing eco system services and disservices. Environmental Pollution 159 (2011), 2078-2087.
  29. H.S. Sudhira, T.V. Ramachandra, M.H. Bala Subrahmanya, City profile Bangalore. Cities, 24(5), (2007), 379–390. doi:10.1016/j.cities.2007.04.003.
  30. Harini Nagendra, Suparsh Nagendran, Somajita Paul, Sajid Pareeth, Graying, greening   and   fragmentation in the rapidly expanding Indian  city of Bangalore. Landscape and Urban Planning 105 (2012), 400– 406.
  31. Harris T B, Manning W.J, Nitrogen dioxide and ozone levels in urban tree canopies. Environmental Pollution 158 (7) (2010), 2384-2386.
  32. Issar, T.P. The City Beautiful, Bangalore Urban Arts Commission. 1998, Bombay. 60.
  33. Iyer, M, H. Nagendra, M. B. Rajani, Using satellite imagery and historical maps to study the original contours of Lalbagh Botanical Garden. Current Science 102(2012), 507–509.
  34. Jun Yang, Joe McBridea, Jinxing Zhoub, Zhenyuan Sun, The urban forest in Beijing and its role in air pollution reduction. Urban Forestry & Urban Greening 3 (2005), 65–78.
  35. Kamath S, Places of Interest, Karnataka State Gazetteer: Bangalore District. Government of Karnataka, Bangalore (Chapter 19), (1990)
  36. Mrinal K. Ghose, R.Paul, R. K. Banerjee, Assessment Of The Status Of Urban Air Pollution And Its Impact On Human Health In The City Of Kolkata, Environmental Monitoring and Assessment (2005) 108, 151–167, DOI: 10.1007/s10661-005-3965-6.
  37. P. Sudha, N.H. Ravindranath, A study of Bangalore urban forest. Landscape and Urban Planning 47 (2000), 47-63.
  38. Paulo Henrique Trombetta Zannin, Andressa Maria Coelho Ferreira and Bani Szeremetta, Evaluation of Noise Pollution in Urban Parks. Environmental Monitoring and Assessment (2006) 118, 423–433.
  39. Puneet Dwivedi, Chinmaya S. Rathore, Yogesh Dubey, Ecological benefits of urban forestry: The case of Kerwa Forest Area (KFA), Bhopal, India. Applied Geography 29 (2009), 194–200.
  40. Puri G.S, Mehr Homji V.M, Gupta R.K, Puri S, Forest Ecology. Vol. 1. Oxford and IBH Publishing Company, New Delhi, India. (1983).
  41. Ramachandra T. V, Pradeep P. Mujumdar, Urban Floods: Case Study of Bangalore. Disaster and Development 1(2) 2006, 1-22.
  42. Ramachandra T.V, Bharath H Aithal, Sanna D.D, Insights to urban dynamics through landscape spatial pattern analysis. International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation 18, (2012), 329-343.
  43. Ramachandra, T.V, Uttam Kumar, Greater Bangalore: emerging urban heat, island. GIS Development 14(1), (2010), 86-104.
  44. Ramachandra. T.V., Bharath H. Aithal, 2012. Spatial Metrics based Landscape Structure and Dynamics Assessment for an emerging Indian Megalopolis. International Journal of Advanced Research in Artificial Intelligence (IJARAI), 1(1), (2012), 48-57.
  45. S.S Negi, M K Gupta, Status of sequestrated organic carbon in the soils under different vegetation covers. Indian Forester, 139 (7), (2013), 571-575.
  46. S.V Ramaswamy and B.A. Razi, 1973, Flora of Bangalore District.
  47. Suresh Chandra Gairola, Urban Greening regulations in India: Status and future approaches. Indian Forester, 139(5), (2013), 391-398.
  48. Urban trees in Bangalore City: Literature Review and Pilot Study on the Role of Trees in Mitigating Air Pollution and the Heat island effect 2006-2007. Secon Pvt. Ltd.
  49. Zhou W, Huang G, Cadenasso M. L, Does spatial configuration matter? Understanding  the  effects  of  land  cover  pattern  on  land  surface  temperature  in urban  landscapes.  Landscape and Urban Planning, 102, (2011), 54–63.
  50. The urban forest in Beijing and its role in air pollution reduction, Jun Yang, Joe McBride, Jinxing Zhou, Zhenyuan Sun, Urban Forestry & Urban Greening 3 (2005) 65–78.
  51. Lionel Sujay Vailshery, Madhumitha Jaganmohan, Harini Nagendra, Effect of street trees on microclimate and air pollution in a tropical city. Urban Forestry & Urban Greening 12 (2013) 408–415.
  52. E.   Gregory   McPherson,   Qingfu   Xiao,   Elena   Aguaron, A new approach to quantify and map carbon stored, sequestered and   emissions avoided by urban forests. Landscape and Urban Planning 120 (2013) 70– 84.
  53. S.C. Thomas, G. Malczewski, M. Saprunoff, Assessing the potential of native tree species for carbon sequestration forestry in Northeast China. Journal of Environmental M anagement 85 (2007) 663 – 671.
  54. C.L. Brack, Pollution mitigation and carbon sequestration by an urban forest, Environmental Pollution 116 (2002) 195–200.
  55. James R Simpson, Urban forest impacts on regional cooling and heating energy use: Sacramento county case study. Journal of Arboriculture 24(4): 1998, 201-214.
  56. Trenberth and Kevin, E., 2007. “Observation and Atmospheric Climate Change”. IPCC Forth Assessment Report. Cambridge, United Kingdom and New York, NY. USA. Cambridge University Press. P 244.
  57. Schneider, S.H., 1989.  “The changing climate”.  Scientific American, Sept. 1989:70-79.
  58. Chan Yong Sung, Mitigating surface urban heat island by a tree protection policy: A case study of The Woodland, Texas, USA. Urban Forestry & Urban Greening 12 (2013) 474–480.
  59. D. Armson, P. Stringer, A.R. Ennos, The effect of street trees and amenity grass on urban surface water runoff in Manchester, UK. Urban Forestry & Urban Greening 12 (2013) 282–286.
  60. Tawhida A. Yousif and Hisham M. M. Tahir, Modeling the Effect of Urban Trees on Atmospheric Carbon Dioxide Concentration in Khartoum State. JOURNAL OF FOREST PRODUCTS & INDUSTRIES, 2013, 2(4), 37-42.
  61. Peter E.J. Vos, Bino Maiheu, Jean Vankerkom, Stijn Janssen, Improving local air quality in cities: To tree or not to tree? Environmental Pollution 183 (2013) 113-122.
  62. E. Gregory McPherson, James R. Simpson, Qingfu Xiao, Chunxia Wu, Million trees Los Angeles canopy cover and benefit assessment. Landscape and Urban Planning 99 (2011) 40–50.
  63. Sanakara Rao, K. 2006 Indian Institute of Science Campus;A Botanist's Delight , Flowering Plants of Indian Institute of science: A Field guide (volume I & 2), IISc Press, Bangalore
  64. Zhe Zhang, Yingmin Lv, Huitang Pan, Cooling and humidifying effect of plant communities in subtropical urban parks. Urban Forestry & Urban Greening 12 (2013) 323–329.
  65. Chan Yong Sung and Ming-Han Li, The effect of urbanization on stream hydrology in hillslope watersheds in central Texas. Hydrological Processes, 24, 3706 – 3717 (2010).
  66. McPherson, E.G., Rowntree, A.R., Wagar, J. A., 1994. Energy-efficient landscapes. In: Bradley, G. (Ed.), Urban Forest Landscapes—Integrating Multidisciplinar y Per-spectives. University of Washington Press, Seattle/London.
  67. http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2012-03-15/nagpur/31196698_1_second-greenest-city-laxmi-nagar-zone-mass-tree-plantation, Nagpur Municipal Corporation, Times of India, Nagpur, Mar 15, 2012.
  68. http://www.worldclim.org/

ಅನುಬಂಧ – 1: ವಾರ್ಡ್‍ವಾರು ಮರಗಳ ವಿವರ

ವಾರ್ಡ್ ಸಂ. ವಾರ್ಡ್ ಹೆಸರು ವಾರ್ಡ್ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ (ಹೆ.) ಹಸಿರು ಹೊದಿಕೆ (ಹೆ.) ಹಸಿರು ಸಾಂದ್ರತೆ ಮರಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗಿರುವ ಮರ
1 ಕೆಂಪೆಗೌಡ ವಾರ್ಡ್ 1071.6 165.3 0.1543 24412 33683 0.725
2 ಚೌಡೇಶ್ವರಿ 699.2 198.2 0.2834 29259 20897 1.400
3 ಅಟ್ಟೂರು 1032.3 134.3 0.1301 19830 37050 0.535
4 ಯಲಹಂಕ ಉಪನಗರ 482.8 85.0 0.1761 12556 43856 0.286
5 ಜಕ್ಕೂರು 2413.7 255.3 0.1058 37695 29628 1.272
6 ಥಣಿಸಂದ್ರ 990.9 49.8 0.0502 7356 23836 0.309
7 ಬ್ಯಾಟರಾಯನಪುರ 930.7 133.8 0.1437 19755 47284 0.418
8 ಕೊಡಿಗೆಹಳ್ಳಿ 383.6 48.1 0.1255 7109 38285 0.186
9 ವಿದ್ಯಾರಣ್ಯಪುರ 981.9 195.1 0.1987 28812 46061 0.626
10 ದೊಡ್ಡ ಬೊಮ್ಮಸಂದ್ರ 421.6 133.8 0.3173 19757 34213 0.577
11 ಕುವೆಂಪು ನಗರ 764.1 272.9 0.3572 40296 44501 0.906
12 ಶೆಟ್ಟಿಹಳ್ಳಿ 912.0 173.1 0.1898 25562 33911 0.754
13 ಮಲ್ಲಸಂದ್ರ 128.8 6.2 0.0485 928 47010 0.020
14 ಬಗಲಕುಂಟೆ 466.3 44.8 0.0961 6619 42661 0.155
15 ಟ. ದಾಸರಹಳ್ಳಿ 89.4 5.0 0.0561 748 38196 0.020
16 ಜಾಲಹಳ್ಳಿ 516.0 177.8 0.3445 26255 38073 0.690
17 ಜೆ.ಪಿ. ಪಾರ್ಕ್ 214.6 25.8 0.1205 3821 46726 0.082
18 ರಾಧಾಕೃಷ್ಣ ಟೆಂಪಲ್ 205.3 35.4 0.1724 5232 30117 0.174
19 ಸಂಜಯ ನಗರ 156.3 21.7 0.1387 3207 43546 0.074
20 ಗಂಗಾ ನಗರ 208.9 42.4 0.2029 6261 31734 0.197
21 ಹೆಬ್ಬಾಳ 135.5 12.7 0.0938 1883 43612 0.043
22 ವಿಶ್ವನಾಥ ನಗೇನಹಳ್ಳಿ 160.0 4.5 0.0282 672 44041 0.015
23 ನಾಗವಾರ 201.7 6.0 0.0299 895 56746 0.016
24 ಎಚ್.ಬಿ.ಆರ್. ಲೇಔಟ್ 486.0 58.0 0.1194 8577 32495 0.264
25 ಹೊರಮಾವು 1746.7 209.5 0.1199 30934 46145 0.670
26 ರಾಮಮೂರ್ತಿ 790.4 83.7 0.1059 12366 42288 0.292
27 ಬಾನಸವಾಡಿ 334.0 40.5 0.1212 5982 49704 0.120
28 ಕಮ್ಮನಹಳ್ಳಿ 105.9 2.8 0.0268 262 61883 0.004
29 ಕಚರಕನಹಳ್ಳಿ 164.0 15.6 0.0950 2306 34903 0.066
30 ಕಾಡುಗೊಂಡನಹಳ್ಳಿ 68.9 1.8 0.0259 169 62304 0.003
31 ಕುಶಾಲ ನಗರ 59.8 0.9 0.0151 89 41383 0.002
32 ಕಾವಲ್ ಭೈರಸಂದ್ರ 153.7 16.4 0.1065 2424 34323 0.071
33 ಮನೋರಾಯನಪಾಳ್ಯ 83.1 4.7 0.0566 700 64491 0.011
34 ಗಂಗೇನಹಳ್ಳಿ 107.7 29.2 0.2712 4317 33149 0.130
35 ಅರಮನೆ ನಗರ 736.5 296.2 0.4022 43743 40379 1.083
36 ಮತ್ತಿಕೆರೆ 86.4 3.8 0.0434 562 60014 0.009
ವಾರ್ಡ್ ಸಂ. ವಾರ್ಡ್ ಹೆಸರು ವಾರ್ಡ್ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ (ಹೆ.) ಹಸಿರು ಹೊದಿಕೆ (ಹೆ.) ಹಸಿರು ಸಾಂದ್ರತೆ ಮರಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗಿರುವ ಮರ
38 ಎಚ್.ಎಮ್.ಟಿ. ಲೇಔಟ್ 492.4 64.7 0.1314 9556 39538 0.242
39 ಚೊಕ್ಕಸಂದ್ರ 394.0 47.7 0.1210 7048 47588 0.148
40 ದೊಡ್ಡ ಬಿದರಕಲ್ಲು 1298.4 85.8 0.0661 12680 34389 0.369
41 ಪೀಣ್ಯ (ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರದೇಶ) 557.7 35.4 0.0635 5238 44128 0.119
42 ಲಕ್ಷ್ಮಿದೇವಿ 148.2 11.7 0.0790 1737 33978 0.051
43 ನಂದಿನಿ ಲೇಔಟ್ 145.1 15.1 0.1042 2237 41160 0.054
44 ಮಾರಪ್ಪನಪಾಳ್ಯ 215.5 17.5 0.0811 2589 45168 0.057
45 ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ 200.7 47.9 0.2387 7079 48249 0.147
46 ಜಯಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ನಗರ 82.8 8.9 0.1072 1316 43913 0.030
47 ದೇವರ ಜೀವನಹಳ್ಳಿ 142.5 35.7 0.2505 5276 46320 0.114
48 ಮುನೇಶ್ವರ ನಗರ 48.3 1.2 0.0253 116 55562 0.002
49 ಲಿಂಗರಾಜಪುರ 82.0 5.3 0.0646 788 62207 0.013
50 ಬೆನ್ನಿಗನಹಳ್ಳಿ 497.9 161.4 0.3241 23829 47446 0.502
51 ವಿಜ್ಞಾನಪುರ 213.3 18.4 0.0863 2721 54181 0.050
52 ಕೆ.ಆರ್. ಪುರಂ 506.8 88.9 0.1755 13135 35958 0.365
53 ಬಸವನಪುರ 621.6 28.1 0.0452 4153 34641 0.120
54 ಹುಡಿ 134.7 201.4 1.4955 29745 33016 0.901
55 ದೇವಸಂದ್ರ 361.7 76.1 0.2103 11237 31541 0.356
56 ಎ. ನಾರಾಯಣಪುರ 211.9 13.1 0.0617 1934 47401 0.041
57 ಸಿ.ವಿ. ರಾಮನ್ ನಗರ 365.7 90.9 0.2486 13432 56495 0.238
58 ಹೊಸ ತಿಪ್ಪಸಂದ್ರ 318.3 68.8 0.2160 10159 62891 0.162
59 ಮಾರುತಿ ಸೇವಾ ನಗರ 246.9 51.2 0.2074 7567 47571 0.159
60 ಸಗರಾಯಪುರಂ 79.2 13.7 0.1728 2028 57499 0.035
61 ಎಸ್.ಕೆ. ಗಾರ್ಡನ್ 132.9 39.5 0.2973 5838 41762 0.140
62 ರಾಮಸ್ವಾಮಿ ಪಾಳ್ಯ 78.4 11.8 0.1507 1751 48858 0.036
63 ಜಯಮಹಲ್ 142.2 40.1 0.2821 5927 31969 0.185
64 ರಾಜಮಹಲ್ ಗುಟ್ಟಹಳ್ಳಿ 76.8 9.4 0.1230 1400 52624 0.027
65 ಕಾಡು ಮಲ್ಲೇಶ್ವರ 139.5 17.5 0.1255 2592 35273 0.073
66 ಸುಬ್ರಮಣ್ಯ ನಗರ 91.7 4.7 0.0508 694 50422 0.014
67 ನಾಗಪುರ 178.6 19.6 0.1100 2906 47229 0.062
68 ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿಪುರಂ 98.7 6.2 0.0633 929 55965 0.017
69 ಲಗ್ಗರೆ 166.7 1.8 0.0108 172 48973 0.004
70 ರಾಜಗೋಪಾಲ ನಗರ 216.4 4.9 0.0225 725 56113 0.013
71 ಹೆಗ್ಗನಹಳ್ಳಿ 195.9 2.1 0.0109 201 60431 0.003
72 ಹೇರೊಹಳ್ಳಿ 778.2 69.9 0.0899 10332 36966 0.280
73 ಕೊಟ್ಟಿಗೆಪಾಳ್ಯ 576.2 60.9 0.1057 9000 48032 0.187
74 ಶಕ್ತಿ ಗಣಪತಿ ನಗರ 74.4 4.5 0.0606 672 62898 0.011
75 ಶಂಕರ ಮಠ 110.0 5.4 0.0491 804 70165 0.011
ವಾರ್ಡ್ ಸಂ. ವಾರ್ಡ್ ಹೆಸರು ವಾರ್ಡ್ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ (ಹೆ.) ಹಸಿರು ಹೊದಿಕೆ (ಹೆ.) ಹಸಿರು ಸಾಂದ್ರತೆ ಮರಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗಿರುವ ಮರ
77 ದತ್ತಾತ್ರೇಯ ದೇವಸ್ಥಾನ 66.7 6.0 0.0895 888 56212 0.016
78 ಪುಲಿಕೇಶಿ ನಗರ 166.8 33.4 0.2003 4940 37407 0.132
79 ಸರ್ವಜ್ಞ ನಗರ 362.6 125.0 0.3446 18458 46419 0.398
80 ಹೊಯ್ಸಳ ನಗರ 204.5 44.8 0.2193 6625 47677 0.139
81 ವಿಜ್ಞಾನ ನಗರ 579.4 70.2 0.1212 10376 40288 0.258
82 ಗರುಡಾಚಾರಪಾಳ್ಯ 693.2 97.8 0.1412 14452 35695 0.405
83 ಕಾಡುಗೋಡಿ 1191.5 267.6 0.2246 39509 41072 0.962
84 ಹಗದೂರು 1256.1 243.1 0.1935 35895 34733 1.033
85 ದೊಡ್ಡ ನೆಕ್ಕುಂಡಿ 1228.8 162.1 0.1319 23937 31825 0.752
86 ಮಾರತ್‍ಹಳ್ಳಿ 297.8 36.9 0.1238 5447 45844 0.119
87 ಎಚ್.ಎ.ಎಲ್. ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ 682.1 122.5 0.1796 18093 56837 0.318
88 ಜೀವನ್‍ಭೀಮಾ ನಗರ 191.6 45.5 0.2372 6714 68414 0.098
89 ಜೋಗುಪಾಳ್ಯ 88.8 8.2 0.0920 1212 53063 0.023
90 ಹಲ್ಸೂರು 169.9 25.4 0.1492 3749 47678 0.079
91 ಭಾರತಿ ನಗರ 73.3 6.3 0.0864 942 50994 0.018
92 ಶಿವಾಜಿ ನಗರ 43.0 0.7 0.0164 70 66280 0.001
93 ವಸಂತ ನಗರ 316.2 78.9 0.2494 11649 34049 0.342
94 ಗಾಂಧೀನಗರ 179.1 17.1 0.0958 2538 46906 0.054
95 ಸುಭಾಶ್ ನಗರ 135.9 18.7 0.1373 2760 39011 0.071
96 ಓಕಳಿಪುರಂ 81.8 12.7 0.1548 1876 55464 0.034
97 ದಯಾನಂದ ನಗರ 45.5 1.4 0.0304 131 63052 0.002
98 ಪ್ರಕಾಶ ನಗರ 59.5 6.6 0.1117 988 60963 0.016
99 ರಾಜಾಜಿ ನಗರ 74.9 7.7 0.1034 1149 51661 0.022
100 ಬಸವೇಶ್ವರ ನಗರ 83.8 8.5 0.1020 1267 35390 0.036
101 ಕಾಮಾಕ್ಷಿಪಾಳ್ಯ 86.7 8.4 0.0970 1249 31806 0.039
102 ವೃಷಭಾವತಿ ನಗರ 100.0 2.2 0.0222 208 50003 0.004
103 ಕಾವೇರಿಪುರ 150.0 5.8 0.0386 861 57774 0.015
104 ಗೋವಿಂದರಾಜ ನಗರ 82.3 9.0 0.1096 1340 33141 0.040
105 ಅಗ್ರಹಾರ ದಾಸರಹಳ್ಳಿ 79.9 6.5 0.0817 969 36241 0.027
106 ಡಾ. ರಾಜ್‍ಕುಮಾರ ವಾರ್ಡ್ 96.2 5.6 0.0585 838 26833 0.031
107 ಶಿವನಗರ 78.3 6.0 0.0770 896 56732 0.016
108 ಶ್ರೀರಾಮ ಮಂದಿರ 116.1 10.0 0.0865 1488 40804 0.036
109 ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ 75.9 0.2 0.0023 25 52688 0.000
110 ಸಂಪಂಗಿರಾಮ ನಗರ 446.4 144.7 0.3240 21362 43997 0.486
111 ಶಾಂತಲಾ ನಗರ 409.6 92.3 0.2253 13629 40151 0.339
112 ದೊಮ್ಮಲೂರು 182.0 36.4 0.2002 5386 46100 0.117
113 ಕೊನೇನ ಅಗ್ರಹಾರ 206.7 33.7 0.1631 4984 56050 0.089
114 ಅಗರಂ 1139.9 338.2 0.2967 49930 47334 1.055
ವಾರ್ಡ್ ಸಂ. ವಾರ್ಡ್ ಹೆಸರು ವಾರ್ಡ್ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ (ಹೆ.) ಹಸಿರು ಹೊದಿಕೆ (ಹೆ.) ಹಸಿರು ಸಾಂದ್ರತೆ ಮರಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗಿರುವ ಮರ
116 ನೀಲಸಂದ್ರ 51.7 2.9 0.0561 268 64298 0.004
117 ಶಾಂತಿ ನಗರ 255.8 53.8 0.2102 7946 48388 0.164
118 ಸುಧಾಮ ನಗರ 103.9 6.2 0.0599 925 40949 0.023
119 ಧರ್ಮರಾಯ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ 110.6 4.6 0.0420 692 41323 0.017
120 ಕಾಟನ್‍ಪೇಟೆ 75.3 9.1 0.1210 1351 58936 0.023
121 ಬಿನ್ನಿಪೇಟೆ 73.2 6.6 0.0907 988 53722 0.018
122 ಕೆಂಪಾಪುರ ಅಗ್ರಹಾರ 36.3 0.6 0.0174 62 63853 0.001
123 ವಿಜಯ ನಗರ 73.6 2.4 0.0323 222 58345 0.004
124 ಹೊಸಹಳ್ಳಿ 88.6 8.3 0.0940 1237 45248 0.027
125 ಮರೆನಹಳ್ಳಿ 77.4 3.3 0.0427 306 22215 0.014
126 ಮಾರುತಿ ಮಂದಿರ 80.3 5.9 0.0730 872 30684 0.028
127 ಮೂಡಲಪಾಳ್ಯ 101.0 5.1 0.0508 762 48189 0.016
128 ನಾಗರಭಾವಿ 159.5 33.0 0.2066 4871 18334 0.266
129 ಜ್ಞಾನಭಾರತಿ ವಾರ್ಡ್ 1216.9 165.7 0.1362 24474 28473 0.860
130 ಉಳ್ಳಾಲ 895.3 71.0 0.0793 10486 34946 0.300
131 ನಾಯಂಡಹಳ್ಳಿ 208.1 39.7 0.1908 5868 38691 0.152
132 ಅತ್ತಿಗುಪ್ಪೆ 136.2 9.3 0.0685 1385 29247 0.047
133 ಹಂಪಿ ನಗರ 112.1 10.0 0.0889 1479 35358 0.042
134 ಬಾಪೂಜಿ ನಗರ 67.4 1.6 0.0244 156 60446 0.003
135 ಪಾದರಾಯನಪುರ 34.3 0.2 0.0061 26 67623 0.000
136 ಜಗಜೀವನ್‍ರಾಮ ನಗರ 54.0 5.3 0.0984 791 58800 0.013
137 ರಾಯಪರಂ 60.3 8.2 0.1355 1213 55201 0.022
138 ಛಲವಾದಿಪಾಳ್ಯ 42.8 6.3 0.1466 934 43419 0.022
139 ಕೆ.ಆರ್. ಮಾರ್ಕೆಟ್ 78.6 6.3 0.0801 937 40309 0.023
140 ಚಾಮರಾಜಪೇಟೆ 97.4 11.1 0.1143 1652 45530 0.036
141 ಆಜಾದ್ ನಗರ 66.4 4.6 0.0693 685 59620 0.011
142 ಸುಂಕೇನಹಳ್ಳಿ 156.4 24.2 0.1545 3575 48032 0.074
143 ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಪುರಂ 242.1 56.3 0.2325 8317 47946 0.173
144 ಸಿದ್ದಾಪುರ 64.0 14.0 0.2188 2078 52305 0.040
145 ಹೊಂಬೇಗೌಡ ನಗರ 141.6 21.3 0.1507 3156 48427 0.065
146 ಲಕ್ಕಸಂದ್ರ 125.8 22.9 0.1822 3391 37597 0.090
147 ಆಡುಗೋಡಿ 165.7 43.1 0.2603 6375 39779 0.160
148 ಇಜಿಪುರ 160.3 14.9 0.0927 2203 35093 0.063
149 ವರ್ತೂರು 2723.1 488.1 0.1792 72069 30430 2.368
150 ಬೆಳ್ಳಂದೂರು 2655.1 368.2 0.1387 54366 25614 2.123
151 ಕೋರಮಂಗಲ 368.1 95.4 0.2593 14095 46971 0.300
152 ಸುದ್ದಗುಂಟೆಪಾಳ್ಯ 175.0 23.8 0.1360 3518 47703 0.074
153 ಜಯನಗರ 251.8 60.4 0.2400 8928 47774 0.187
ವಾರ್ಡ್ ಸಂ. ವಾರ್ಡ್ ಹೆಸರು ವಾರ್ಡ್ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ (ಹೆ.) ಹಸಿರು ಹೊದಿಕೆ (ಹೆ.) ಹಸಿರು ಸಾಂದ್ರತೆ ಮರಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಗಿರುವ ಮರ
155 ಹನುಮಂತ ನಗರ 96.2 10.2 0.1062 1515 49847 0.030
156 ಶ್ರೀನಗರ 84.1 3.7 0.0444 343 55903 0.006
157 ಗಾಳಿ ಆಂಜನೇಯ ದೇವಸ್ಥಾನ 111.0 9.1 0.0822 1354 37896 0.036
158 ದೀಪಾಂಜಲಿ ನಗರ 214.3 14.6 0.0683 2170 63287 0.034
159 ಕೆಂಗೇರಿ 484.1 11.1 0.0230 1653 46698 0.035
160 ರಾಜರಾಜೇಶ್ವರಿ ನಗರ 1149.9 151.6 0.1318 22386 38401 0.583
161 ಹೊಸ್ಕೆರೆಹಳ್ಳಿ 126.5 9.5 0.0751 1409 42577 0.033
162 ಗಿರಿನಗರ 173.4 19.1 0.1099 2820 63715 0.044
163 ಕತ್ರಿಗುಪ್ಪೆ 108.0 7.1 0.0657 1055 66776 0.016
164 ವಿದ್ಯಾಪೀಠ 121.6 10.7 0.0880 1585 65600 0.024
165 ಗಣೇಶ ಮಂದಿರ 161.9 21.9 0.1355 3245 30688 0.106
166 ಕರಿಸಂದ್ರ 112.9 13.7 0.1214 2032 40962 0.050
167 ಯೆಡಿಯೂರು 123.1 16.9 0.1371 2497 45951 0.054
168 ಪಟ್ಟಾಭಿರಾಮ ನಗರ 171.6 37.0 0.2156 5468 41167 0.133
169 ಬ್ಯಾರಸಂದ್ರ 88.3 13.3 0.1509 1974 36875 0.054
170 ಜಯನಗರ ಪೂರ್ವ 105.8 11.5 0.1089 1708 31162 0.055
171 ಗರಪ್ಪನಪಾಳ್ಯ 68.1 1.9 0.0284 181 55283 0.003
172 ಮಡಿವಾಳ 113.4 7.6 0.0666 1121 38074 0.029
173 ಜಕ್ಕಸಂದ್ರ 150.0 21.0 0.1398 3103 28062 0.111
174 ಎಚ್.ಎಸ್.ಆರ್. ಲೇಔಟ್ 685.8 93.7 0.1366 13842 35672 0.388
175 ಬೊಮ್ಮನಹಳ್ಳಿ 200.5 9.9 0.0496 1474 46273 0.032
176 ಬಿ.ಟಿ.ಎಮ್. ಲೇಔಟ್ 208.3 26.6 0.1279 3937 45745 0.086
177 ಜೆ.ಪಿ. ನಗರ 181.3 24.1 0.1330 3568 33253 0.107
178 ಸಾರಕ್ಕಿ 128.6 14.0 0.1092 2079 53803 0.039
179 ಶಾಕಾಂಬರಿ ನಗರ 182.0 35.1 0.1928 5186 30871 0.168
180 ಬನಶಂಕರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ 65.1 6.3 0.0969 938 65724 0.014
181 ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ಲೇಔಟ್ 189.0 22.1 0.1169 3269 54606 0.060
182 ಪದ್ಮನಾಭ ನಗರ 169.2 11.2 0.0663 1664 34171 0.049
183 ಚಿಕ್ಕಲಸಂದ್ರ 105.8 3.9 0.0365 576 48164 0.012
184 ಉತ್ತರಹಳ್ಳಿ 907.0 91.0 0.1004 13445 37677 0.357
185 ಯೆಲ್ಚಿನಹಳ್ಳಿ 153.9 5.4 0.0354 811 47703 0.017
186 ಜಾರಗನಹಳ್ಳಿ 128.5 4.5 0.0354 677 39772 0.017
187 ಪುಟ್ಟೇನಹಳ್ಳಿ 288.1 42.3 0.1469 6256 39414 0.159
188 ಬಿಳೇಕಹಳ್ಳಿ 412.9 56.0 0.1357 8276 38574 0.215
189 ಹೊಂಗಸಂದ್ರ 223.1 3.2 0.0143 293 47976 0.006
190 ಮಂಗಮ್ಮನಪಾಳ್ಯ 352.7 21.6 0.0612 3195 57126 0.056
191 ಸಿಂಗಸಂದ್ರ 947.3 70.1 0.0740 10350 36232 0.286
192 ಬೇಗೂರು 1924.3 194.1 0.1008 28657 29205 0.981
193 ಅರಕೆರೆ 651.2 58.3 0.0895 8613 46060 0.187
194 ಗೊಟ್ಟಿಗೆರೆ 642.5 65.8 0.1024 9715 36986 0.263

ಅನುಬಂಧ– 2: ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಮಹತ್ವದ ಮರಗಳು

  1. ಸಸ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಹೆಸರು: ಅಕೇಶಿಯ ಔರಿಕುಲಿಫಾರ್ಮಿಸ್ ‍ಸಿಎನ್‍ಎನ್. ಎಕ್ಸ್ ಬೆಂತ್
  2. ಸ್ಥಳೀಯ ಹೆಸರು: ಅಕೇಶಿಯಾ
  3. ಕುಟುಂಬ: ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ವಿವರಣೆ: ಸಾಧಾರಣ ಎತ್ತರದ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಮರ. ಅಸಮಾನಾಂತರ, ಸರಳ, ಚಪ್ಪಟೆಯಾದ, ಹರಿತವಾದ ಅಂಚುಗಳಿರುವ ಸ್ವಲ್ಪ ಬಾಗಿದ ಎಲೆಗಳು. ಹಳದಿ-ಕಿತ್ತಳೆ ಬಣ್ಣದ, ಬಿಡಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಉದ್ದವಾಗಿ ಜೋಡಿಸಿರುವ ಹೂಗಳು. ಪೂರ್ಣ ವಿಕಸನವಾದಾಗ ತಿರುಚಿದ, ಚಪ್ಪಟೆಯಾದ ಬೀಜಗಳು.
  5. ಹೂ/ಕಾಯಿ ಬಿಡುವ ಕಾಲ: ಜುಲೈನಿಂದ ಅಕ್ಟೋಬರ್
  6. ಸ್ಥಳೀಯತೆ: ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ
  7. ಕಂಡುಬರುವುದು: ಅಂಜನಾ ನಗರ, ವಿಜಯ ನಗರ, ಯಶವಂತಪುರ ಹಾಗೂ ನಗರದ ಹೊರವಲಯ
  1. ಬಹುನಿಯಾ ಪರ್ಪುರಿಯಾ ಎಲ್.
  2. ದೇವಕಾಂಚನ
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ಸಾಧಾರಣ ಎತ್ತರದ ಮರ (ಸುಮಾರು 6.5 ಮೀ.). ಅಸಮಾನಾಂತರ, ಸರಳ, ಅಗಲವಾದ ಅಂಡಾಕೃತಿಯ ಎಲೆಗಳು ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೀಳಾಗಿದ್ದು ಎಸಳುಗಳು ದುಂಡಾಗಿವೆ. ಕವಲುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಗುಲಾಬಿ ಬಣ್ಣದ ಹೂಗೊಂಚಲುಗಳು. ವಿಕಸಿತ ಬೀಜಗಳು (ಕಾಯಿಗಳು) ಚಪ್ಪಟೆಯಾಗಿರುತ್ತವೆ.
  5. ಅಕ್ಟೋಬರ್‍ನಿಂದ ಮೇ
  6. ಭಾರತ, ಬರ್ಮಾ, ವಿಯೆಟ್ನಾಂ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮೀಪರಂ, ಯಶವಂತಪುರ, ಜಯನಗರ, ರಾಜರಾಜೇಶ್ವರಿ ನಗರ, ಸದಾಶಿವ ನಗರ. ಸಾಲುಮರಗಳಾಗಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  1. ಬೊಂಬೆಕ್ಸ್ ಮಲಬಾರಿಕಮ್ ಡಿ.ಸಿ.
  2. ಬೂರುಗದ ಮರ
  3. ಬೊಂಬೆಸಿಯೆ
  4. ಎತ್ತರವಾದ ಮರ. ನೇರವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ಸದೃಢಕಾಂಡದ ಮೇಲೆ, ಶಂಕುವಿನಾಕಾರದಚೂಪಾದ ಮುಳ್ಳುಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಚೂಪಾದ ಮೊನೆಯುಳ್ಳ ಅಗಲವಾದ ಎಲೆಗಳು, ಅಂಡಾಕಾರದ ಮೊನಚಾದ ಚಿಗುರೆಲೆಗಳು. ಹೂಗಳು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದುರೆಂಬೆಯತುದಿಯಲ್ಲಿಗೊಂಚಲಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಕಾಯಿಗಳು ಅಂಡಾಕಾರದಲ್ಲಿದ್ದು 5 ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಬೀಜಗಳು ನುಣುಪಾದ ಬಿಳಿಯ ಬಲೆಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
  5. ಫೆಬ್ರವರಿಯಿಂದ ಮಾರ್ಚ್
  6. ಭಾರತ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಮಹಾತ್ಮಗಾಂಧಿರಸ್ತೆ, ಸದಾಶಿವ ನಗರ
  1. ಕ್ಯಾಸಿಯ ಸ್ಪೆಕ್ಟಾಬಿಲಿಸ್ ಡಿ.ಸಿ.
  2. ಪಾಪ್‍ಕೊರ್ನ್ ಬುಶ್ ಸೆಡಾರ್
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ದಟ್ಟವಾದ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿ ಹೊಂದಿದ ಸಾಧಾರಣಎತ್ತರದ ಮರ. ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗಿ ಗರಿಗಳಂತೆ ಸಂಯೋಜನೆಗೊಂಡ ಎಲೆಗಳು. ನಿರಂತರಕವಲೊಡೆಯುವ ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ನೀಳವಾದ ಎಸಳಿನ ಹೂಗಳು. ಉದ್ದವಾದ ಸಂಕುಚಿತಒಡೆಯುವ ಕಾಯಿಗಳು (ಬೀಜಗಳು).
  5. ಮಾರ್ಚ್‍ನಿಂದಅಕ್ಟೋಬರ್
  6. ದಕ್ಷಿಣಎಷ್ಯಾದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗ, ಉಷ್ಣವಲಯ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಮಹಾತ್ಮಗಾಂಧಿರಸ್ತೆ, ಸಂಜಯ ನಗರ, ಯಶವಂತಪುರ, ರಾಜಾಜಿ ನಗರ, ಸ್ಯಾಂಕಿರಸ್ತೆ, ಡಾ. ರಾಜಕುಮಾರ ವಾರ್ಡ್
  1. ಕೊಕೊಸ್ ನ್ಯುಸಿಫೆರಾ ಎಲ್.
  2. ತೆಂಗು
  3. ಅರೇಕಾಸಿಯೆ
  4. ನೀಳವಾದ ರೆಂಬೆಗಳಿಲ್ಲದ ಕಾಂಡವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಕಾಂಡದ ಮೇಲೆ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಗುರುತುಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಗರಿಗಳಂತೆ ಸಂಯೋಜನೆಗೊಂಡ ಎಲೆಗಳು. ಹೂಗುಚ್ಛಗಳು ಹಲವು ಕವಲುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗಿ ಸಂಯೋಜನೆಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಹೂಗಳು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದ್ದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. ಬೀಜವು ಬಲವಾದಕವಚವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಒಳಗೆ ಎಳನೀರು ಹಾಗೂ ಲೋಳೆಯಂತಹ ಭಕ್ಷ್ಯಯೋಗ್ಯ ಪದಾರ್ಥವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.
  5. ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ
  6. ಜಂಬೂದ್ವೀಪ (ಎಷ್ಯಾ-ಫೆಸಿಫಿಕ್)
  7. ರಾಜಾಜಿ ನಗರ, ಯಶವಂತಪುರ, ರಾಜರಾಜೇಶ್ವರಿ ನಗರ, ಜಯನಗರ, ಯಲಹಂಕ, ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ಲೇಔಟ್, ಬಸವೇಶ್ವರ ನಗರ, ಅರಮನೆ ನಗರ. ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಮಾನವ ವಸತಿಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ.

  1. ಡೆಲೊನಿಕ್ಸ್‍ರೇಜಿಯಾರಾಫ
  2. ಗುಲ್‍ಮೊಹರ್, ಕತ್ತಿಕಾಯಿ ಮರ
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ಸಾಧಾರಣಎತ್ತರದ ಮರ (ಸುಮಾರು 9 ಮೀ.). ಅಸಮಾನಾಂತರ, ಎರಡು ತರಗಳಲ್ಲಿ ಗರಿಗಳಂತೆ ಸುಮಾರು 40 ಸೆಂ.ಮೀ. ಉದ್ದವಿರುವ ಎಲೆಗಳು. ಹೂಗಳ ತುದಿಯುಚಪ್ಪಟೆಯಾಗಿದ್ದು, ಮೇಲ್ಮುಖವಾಗಿ ಮೂಡುತ್ತವೆ. ಒಣಗಿದ ಕಾಯಿಗಳು ಕಪ್ಪಾಗಿದ್ದು, ಸುಮಾರು 40 ಸೆಂ.ಮೀ. ಉದ್ದವಿರುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಎರಡು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಜಿಸಿರುತ್ತವೆ.
  5. ಎಪ್ರಿಲ್‍ನಿಂದಜೂನ್
  6. ಮಡಗಾಸ್ಕರ್
  7. ರಾಜಾಜಿ ನಗರ, ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಯಲಹಂಕ, ಶಂಕರ ಮಠ, ಶೇಷಾದ್ರಿಪುರಂ. ಸಾಲುಮರಗಳಾಗಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  1. ಪೊಲಿಲ್ಥಿಯಾ ಲೋಂಗಿಫೊಲಿಯಾಥ್ವೇಯ್ಟಸ್
  2. ಮಸ್ತ ಮರ
  3. ಅನೋನಾಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 4 ಮೀ. ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಮರ. ಅಸಮಾನಾಂತರ, ಸರಳ, ತೆಳ್ಳಗಿನ, ಹೊಳೆಯುವ ಮೇಲ್ಮೈ ಹೊಂದಿರುವ ಎಲೆಗಳು ಮೊನಚಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಚಿಗುರು ಕೋಮಲವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನೇತಾಡುವ ಹೂಗುಚ್ಛಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಬೀಜರಹಿತಅಂಡಾಕೃತಿಯ ಕಾಯಿಗಳು ಕಡುಕೆಂಪುಅಥವಾಕಂದು ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ.
  5. ಮಾರ್ಚ್‍ನಿಂದಎಪ್ರಿಲ್ (ಹೂ), ಎಪ್ರಿಲ್‍ನಿಂದ ಮೇ (ಕಾಯಿ)
  6. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ
  7. ರಾಜಾಜಿ ನಗರ, ಯಶವಂತಪುರ, ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮೀಪುರಂ, ವಿಜಯ ನಗರ. ಸಾಲುಮರಗಳಾಗಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  1. ಸ್ಪೆತೋಡಿಯಾಕೆಂಪಾನುಲಾಟ ಪಿ.
  2. ಬೆಂಕಿ ಹೂ ಮರ, ನೀರುಕಾಯಿ ಮರ
  3. ಬಿಗ್ನೊನಿಯಾಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 20 ಮೀ. ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಮರ. ಅಂಡಾಕಾರದ, ಚೂಪಾದ ಎಲೆಗಳು ಎದುರು-ಬದುರಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ರೆಂಬೆಯ ತುದಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚು ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ ಹೂಗಳು ಮೇಲ್ಮುಖವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಎರಡೂ ಬದಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೊನಚಾದಕೋಶಾಕೃತಿಯ ಬೀಜಗಳು ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ.
  5. ಎಪ್ರಿಲ್‍ನಿಂದಜುಲೈ (ಹೂ), ಡಿಸೆಂಬರ್‍ನಿಂದ ಮಾರ್ಚ್ (ಕಾಯಿ)
  6. ಆಫ್ರಿಕಾದಉಷ್ಣವಲಯ
  7. ರಾಜಾಜಿ ನಗರ, ಮಹಾತ್ಮಗಾಂಧಿರಸ್ತೆ, ಸಂಜಯ ನಗರ, ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಸದಾಶಿವ ನಗರ, ರಾಜರಾಜೇಶ್ವರಿ ನಗರ, ವಿಜಯ ನಗರ, ಹೆಬ್ಬಾಳ. ಸಾಲುಮರಗಳಾಗಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  1. ಮಿಲ್ಲಿಂಗ್ಟೋನಿಯ ಹೊರ್ಟೆನ್ಸಿಸ್
  2. ಬಿರಟೆ ಮರ, ಆಕಾಶ ಮಲ್ಲಿಗೆ
  3. ಬಿಗ್ನೊನಿಯಾಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 16 ಮೀ. ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಮರ. ಎದುರು-ಬದುರಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ, ಗರಿಗಳಂತೆ ಕಾಣುವ ಸರಳವಾದ ಎಲೆಗಳು, 30 ಸೆಂ.ಮೀ. ಉದ್ದ ಬೆಳೆಯಬಲ್ಲವು. ಉದ್ದವಾದಕಾಂಡದತುದಿಗೆ ಮೊಗ್ಗುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಹೂಗೊಂಚಲು. ಕೋಶಾಕೃತಿಯ, ಚಪ್ಪಟೆಯಾದ, ಗಡುಸಾದ ಬಿರಿಯಬಹುದಾದ ಕಾಯಿಗಳು.
  5. ಎಪ್ರಿಲ್‍ನಿಂದ ಮೇ
  6. ಮಯನ್ಮಾರ್
  7. ಯಶವಂತಪುರ, ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಅರಮನೆ ನಗರ, ಸದಾಶಿವ ನಗರ, ಡಾ. ರಾಜಕುಮಾರ ವಾರ್ಡ್, ಜಯನಗರ. ಸಾಲುಮರಗಳಾಗಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  1. ಪೊಂಗಮಿಯಾ ಪಿನ್ನಾಟ
  2. ಹೊಂಗೆ ಮರ
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ಸಾಧಾರಣಎತ್ತರದ ಮರ (ಸುಮಾರು 9 ಮೀ.). ಅಸಮಾನಾಂತರ, ಗರಿಗಳಂತೆ ಕಾಣುವ, ಆಯತಾಕಾರದ ಎಲೆಗಳು. ಗೊಂಚಲಿನಲ್ಲಿ ಬಿಡುವ ಹೂಗಳು. ಸಂಕುಚಿತ, ಅಂಡಾಕಾರದ, ಹಸಿರು ಕವಚದಿಂದಕೂಡಿದ ಕಾಯಿಗಳು.ತುದಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂದು ಬಣ್ಣವಿರುವ, ಬಿಡಿಬಿಡಿಯಾಗಿರು, ಮೂತ್ರಕೋಶಾಕೃತಿಯ ಬೀಜಗಳು.
  5. ಮಾರ್ಚ್‍ನಿಂದಎಪ್ರಿಲ್
  6. ಭಾರತ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮೀಪುರಂ, ಯಲಹಂಕ, ಬಸವೇಶ್ವರ ನಗರ. ಇದು ಬಂಜರು ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುಬಲ್ಲದು ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
  1. ಬಹುನಿಯಾ ವೆರಿಯೆಗಾಟ
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ಸಾಧಾರಣಎತ್ತರದ ಮರ. ಮಧ್ಯ ಸೀಳಿರುವ, ಹೃದಯಾಕಾರದ, ಸರಳ, ತೊಗಲಿನಂತಹ ಎಲೆಗಳು ಅಸಮಾನಾಂತರವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ನೀಳವಾಗಿ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಹೂಗುಚ್ಛಗಳು. ಚಪ್ಪಟೆಯಾದ, ನಣುಪಾದ ಕಾಯಿಗಳು, ಒಣಗಿದ ನಂತರಒಡೆಯತ್ತವೆ.
  6. ಭಾರತ, ಚೀನಾ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಯಲಹಂಕ, ಯಶವಂತಪುರ, ಜಯನಗರ, ಹೆಬ್ಬಾಳ, ರಾಜಾಜಿ ನಗರ. ಇದು ವಿರಳ ನೀರಿನಲ್ಲಿಯೂ ಬೆಳೆಯಬಲ್ಲದು
  1. ಅಲ್ಬಿಜಿಯಾ ಲೆಬ್ಬೆಕ್ ಬೆಂತ್
  2. ಬಾಗೆ, ಹೊಂಬಾಗೆ
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ವಿಶಾಲವಾದಉಷ್ಣವಲಯದ ಮರ (ಸುಮಾರು 12 ಮೀ.). ಬುಡದಲ್ಲಿ ಗಂಟುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಗರಿಗಳಂತೆ ಕಾಣುವ ಎಲೆಗಳು. ಗೋಳಾಕಾರದ ಬಿಳಿಯ ಎಲೆಗಳು. ಸುಮಾರು 20 ಸೇಂ.ಮೀ. ಬೆಳೆಯುವ ಒಣ ಹುಲ್ಲಿನ ಬಣ್ಣದ ಕಾಯಿಗಳು.
  5. ಮಾರ್ಚ್‍ನಿಂದಡಿಸೆಂಬರ್
  6. ಎಷ್ಯಾ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ರಾಜಾಜಿ ನಗರ, ಯಶವಂತಪುರ, ಬನಶಂಕರಿ, ವಿಜಯ ನಗರ.
  1. ಪೆಲ್ತೋಫೋರಂ ಪ್ಟೆರೋಕಾರ್ಪಮ್ (ಡಿ.ಸಿ)
  2. ಹಳದಿ ಗುಲ್‍ಮೊಹರ್, ಕಾಪರ್ ಪೊಡ್
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 20 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರದ ಬೆಳೆಯುವ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮರ. ಬಲಿತ ಎಲೆಗಳು ಎರಡು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಗರಿಗಳಂತೆ ರಚಿತವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಗೆರೆಗಳಿರುವ ಹೊಂಬಣ್ಣದ ಹೂಗಳು ತುದಿಯಲ್ಲಿಗೊಂಚಲಾಗಿರುತ್ತವೆ. ತಾಮ್ರ ವರ್ಣದ, 5-10 ಸೇಂ.ಮೀ. ಬೆಳೆಯುವ ಕಾಯಿಗಳು.
  5. ಬೇಸಿಗೆ ಕಾಲ
  6. ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ದಕ್ಷಿಣಎಷ್ಯಾದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗ.
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ರಾಜಾಜಿ ನಗರ, ಯಶವಂತಪುರ, ಅರಮನೆ ನಗರ.
  1. ರೊಯ್ಸ್ಟೊನಿಯೆರೇಜಿಯಾ
  2. ಕ್ಯೂಬಾದ ತಾಳೆ ಜಾತಿಯ ಮರ
  3. ಅರೇಕಾಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 20-30 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರದ ಬೆಳೆಯುವಮರ. ಕಾಂಡದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಪ್ಪವಾಗಿದ್ದು, ಎಲೆಗಳು ಬುಡದಿಂದಲೇ ಸಂಯುಕ್ತವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಎಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ನರಗಳಂತಹ ರಚನೆಗಳಿದ್ದು, ಪಟ್ಟಿಗಳಂತಿರುತ್ತವೆ. ಎಲೆಗಳ ಕೆಳಗೆ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಹೂಗಳು ಬಿಡುತ್ತವೆ. ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕವಲುಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಗೊಂಚಲುಗಳು ಅರಳುತ್ತವೆ. ಗೋಳಾಕಾರದ ಕವಚವಿರುವಓಟೆಯೋತಹ ಕಾಯಿಗಳು ಕಡು ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣದ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ.
  5. ಜುಲೈನಿಂದ ಅಗಸ್ಟ್
  6. ಕ್ಯೂಬ
  7. ಅಲಂಕಾರಿಕ ಮರವಾಗಿ ಕಚೇರಿ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  1. ಕ್ಯಾಸುರಿನಾ ಇಕ್ವಿಸಿಟಿಫೋಲಯಾ
  2. ಗಾಳಿಮರ
  3. ಕ್ಯಾಸುರಿನಿಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 15 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರದ ಬೆಳೆಯುವ ಮರ. ಕಾಂಡವುಗಡುಸಾಗಿದ್ದುತೊಗಟೆಯು ನುಣುಪಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಎಲೆಗಳು ಸುರುಳಿಯಾಗಿದ್ದು, ಉದ್ದವಾಗಿದ್ದು, ಪೊರೆ ಹೊಂದಿದ್ದು ಬುಡದಲ್ಲಿಕವಚವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಹೂಗೊಂಚಲು ಗೋಳಾಕಾರವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಏಕಲಿಂಗಿಯಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಕಾಯಿಗಳು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದ್ದುಕರಟವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಕವಲುಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ.
  5. ಡಿಸೆಂಬರ್‍ನಿಂದ ಫೆಬ್ರುವರಿ
  6. ಮಲೇಷಿಯ, ದಕ್ಷಿಣಎಷ್ಯಾ, ಅಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ
  7. ರಾಮನಗರಂ, ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಯಲಹಂಕ.
  1. ಟೆಕ್ಟೋನಾಗ್ರೆಂಡಿಸ್
  2. ತೇಗ, ಸಾಗವಾನಿ
  3. ವರ್ಬಿನೇಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 9 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮರ. ದಪ್ಪವಾದತುಪ್ಪಳದಂತಹ ಎಲೆಗಳಿಂದಕೂಡಿರುತ್ತದೆ. ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ಸರಳವಾದ ಛೇದರಹಿತ ಎಲೆಗಳು. ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುವ ಹೂಗೊಂಚಲುಗಳು. ಓಟೆಯಂತಹ ಕಾಯಿಗಳು ಮೃದುವಾದಕವಚವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.
  5. ಜೂನ್‍ನಿಂದಅಕ್ಟೋಬರ್
  6. ಪೂರ್ವಎಷ್ಯಾದದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಅಂಜನಾ ನಗರ
  1. ಗ್ರಿವೀಲಿಯಾರೋಬೊಸ್ಟಾ
  2. ಸಿಲ್ವರ್ ಓಕ್
  3. ಪ್ರೋಟಿಯೇಸಿಯೆ
  4. ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಮರ. ಕಡು ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದ, ಗರಿಯಂತಹ, ಬಾಗಿದ, ಬೂದು ಬಣ್ಣದ ಕೆಳಭಾಗ ಹೊಂದಿರುವ ಎಲೆಗಳು. ಹೊಂಬಣ್ಣದ ಹೂಗಳು. ದೋಣಿಯಾಕಾರದಕಂದು ಬಣ್ಣದ, ಒಡೆಯಲ್ಪಡುವಕೋಶಾಕಾರದ ಕಾಯಿಗಳು.
  5. ಮಾರ್ಚ್‍ನಿಂದ ಮೇ
  6. ಅಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ
  7. ಯಶವಂತಪುರ, ಹೆಬ್ಬಾಳ, ಮಹಾತ್ಮಗಾಂಧಿರಸ್ತೆ
  1. ಸ್ವೀಟಿನಿಯಾ ಮೇಕ್ರೋಪಿಲ್
  2. ಮಹಾಗನಿ
  3. ಮೆಲಿಯೇಸಿಯೆ
  4. ಉಷ್ಣವಲಯದ ಬೃಹತ್ ಮರ. ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಸಂಯುಕ್ತ ಎಲೆಗಳು. ಕೆನೆ ಬಣ್ಣದ, 5 ಎಸಳುಗಳಿರುವ ಚಿಕ್ಕ ಹೂಗಳು. ಗೋಳಾಕಾರದ, ಒಡೆಯಲ್ಪಡುವ, ಕೋಶಾಕಾರದ ಕಾಯಿಗಳು. ರೆಕ್ಕೆಯಾಕಾರದ ಹಲವು ಬೀಜಗಳು ಇರುತ್ತವೆ.
  5. ಮಾರ್ಚ್‍ನಿಂದ ಮೇ
  6. ಮೆಕ್ಸಿಕೋ, ಬ್ರೆಜಿಲ್, ಅಮೇರಿಕಾದಉಷ್ಣವಲಯ
  7. ಮಾಗಡಿರಸ್ತೆ, ಬನಶಂಕರಿ, ರಾಜರಾಜೇಶ್ವರಿ ನಗರ
  1. ಕ್ಯಾಸಿಯಾ ಪಿಸ್ಟುಲಾ
  2. ಕಕ್ಕೆ ಮರ
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 5 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಮರ. ಅಸಮಾನಾಂತರ, ಗರಿಗಳಂತಹ, ಅಂಡಾಕೃತಿಯ ಎಲೆಗಳು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 8 ಜೋಡಿಯ ಚಿಗುರೆಲೆಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಹರಡಿದ, ಸುಮಾರು 50 ಸೇಂ.ಮೀ.ನಷ್ಟು ಇಳಿಬಿದ್ದ ಹೂಗೊಂಚಲುಗಳು. ಸಿಲಿಂಡರಿನಾಕಾರದ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ಕಾಯಿಗಳು ತೂಗಾಡುತ್ತಿರುತ್ತವೆ.
  5. ಮಾರ್ಚ್‍ನಿಂದ ಮೇ (ಹೂ), ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ (ಕಾಯಿ)
  6. ಭಾರತ, ಚೀನಾ, ಪೂರ್ವಎಷ್ಯಾದದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಯಶವಂತಪುರ, ರಾಜರಾಜೇಶ್ವರಿ ನಗರ, ಯಲಹಂಕ, ಜಯನಗರ ಪೂರ್ವ, ಸದಾಶಿವ ನಗರ, ಸಂಜಯ ನಗರ, ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮೀ ಲೇಔಟ್, ಶೇಷಾದ್ರಿಪುರಂ.
  1. ಮಿಲ್ಲೇಟಿಯಾ ಓವಿಪೋಲಿಯಾ
  2. ಮೌಲಮೆನ್‍ರೋಸ್‍ವುಡ್
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ಉಷ್ಣವಲಯದಚಿಕ್ಕ ಮರ. ಎಲೆಗಳು ಅಸಮ ಗರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಅಂಡಾಕಾರವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಮೊಂಡಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಹೂಗಳು ಒಂಟಿಯಾಗಿಅಥವಾ ಗುಚ್ಛಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಕಾಯಿಗಳು ನೇರವಾಗಿದ್ದು ನುಣುಪಾಗಿರುತ್ತವೆ.
  5. ಜನವರಿಯಿಂದ ಫೆಬ್ರವರಿ
  6. ಭಾರತ, ಬಾಂಗ್ಲಾ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಲಾಲ್‍ಬಾಗ್, ಕಬ್ಬನ್ ಪಾರ್ಕ್, ವಿಧಾನ ಸೌಧ
  1. ಮೈಕೇಲಿಯಾ ಚಂಪಕ
  2. ಸಂಪಿಗೆ
  3. ಮ್ಯಾಗ್ನೋಲಿಯೇಸಿಯೆ
  4. ನೇರವಾಗಿ ಸುಮಾರು 10 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಮರ. ಸರಳವಾದ, ಅಸಮಾನಾಂತರವಾದ, ತೊಟ್ಟಿರುವ, ನುಣುಪಾದ, ಅಂಡಾಕೃತಿಯ ಎಲೆಗಳು. ಸುಗಂಧಯುಕ್ತವಾದಒಂಟಿ ಹೂಗಳು. ಕಂದು ಬಣ್ಣದಕೋಶಾಕಾರದ, ಬಿರಿಯಲ್ಪಡುವ ಕಾಯಿಗಳು.
  5. ಮಾರ್ಚ್‍ನಿಂದ ಮೇ
  6. ಭಾರತ, ಮಲೇಷಿಯ
  7. ಲಾಲ್‍ಬಾಗ್, ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮೀ ಲೇಔಟ್, ರಾಜರಾಜೇಶ್ವರಿ ನಗರ, ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ
  1. ಸಮನಿಯ ಸಮನ್
  2. ಮಳೆ ಮರ
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 15 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ವಿಶಾಲವಾದ ಮರ. ಅಸಮಾನಾಂತರ, ಗರಿಯಂತಹ, 30 ಸೇಂ.ಮೀ.ನಷ್ಟು ಉದ್ದ ಬೆಳೆಯುವ ಎಲೆಗಳು. ಹೂಗುಚ್ಛಗಳು ನೀಳವಾಗಿದ್ದು, ತೊಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಸಿಹಿಯಾದ ತಿರುಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ, ಕಡುಕಂದು ಬಣ್ಣದ 20 ಸೇಂ.ಮೀ.ನಷ್ಟು ಉದ್ದ ಬೆಳೆಯುವ ಹಣ್ಣುಗಳು. ಅಂಡಾಕಾರದ ಬೀಜಗಳು.
  5. ಮಾರ್ಚ್‍ನಿಂದ ಮೇ
  6. ವೆಸ್ಟ್‍ಇಂಡಿಸ್, ಅಮೇರಿಕಾದಉಷ್ಣವಲಯ
  7. ಮಾಗಡಿರಸ್ತೆ, ಬನಶಂಕರಿ, ಜೀವನ್ ಭೀಮಾ ನಗರ.
  1. ತಬಿಬಿಯಾ ರೋಸಿಯೆ
  2. ರೋಸಿ ಟ್ರಂಪೆಟ್
  3. ಬಿಗ್ನೊನಿಯಾಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 30 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮರ. ಎಲೆಗಳು ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗಿದ್ದು, ಅಂಗುಲಿಯಾಕಾರದ, 5 ಚಿಗುರೆಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ತುದಿಯಲ್ಲಿದಟ್ಟವಾದ ಹೂಗೊಂಚಲುಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಕೊಂಬಿನ ಆಕಾರದ ಕಾಯಿಗಳು.
  5. ಬೇಸಿಗೆ ಕಾಲ
  6. ದಕ್ಷಿಣಅಮೇರಿಕಾದಉಷ್ಣವಲಯ
  7. ಬಸವನಗುಡಿ, ಲಾಲ್‍ಬಾಗ್, ಕಬ್ಬನ್ ಪಾರ್ಕ್, ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಜಯನಗರ 4ನೇ ಬ್ಲಾಕ್
  1. ಮುರ್ರಾಯಕೋಯಿನಿಜೈ
  2. ಕರಿಬೇವು
  3. ರುಟಾಯಸಿಯೆ
  4. ಚಿಕ್ಕದಾದ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಮರ. ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಸುಗಂಧಿತ ಎಲೆಗಳು. ಚಿಕ್ಕ ಹೂಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಹೂಗೊಂಚಲು. ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣದಗುಂಡಾಕಾರದ ಹಣ್ಣುಗಳು.
  5. ಬೇಸಿಗೆ ಕಾಲ
  6. ಭಾರತ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ಲಾವೋಸ್, ಚೀನಾ, ಮಯನ್ಮಾರ್.
  7. ಮನೆಯ ಹಿತ್ತಲಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  1. ಸೈಡಮ್‍ ಗೌಜಾಯ
  2. ಸೀಬೆ, ಪೇರಲೆ
  3. ಮಿರ್ಟಾಸಿಯೆ
  4. ಚಿಕ್ಕದಾದ ಹಣ್ಣಿನ ಮರ. ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ, ಉದ್ದವಾದ, ಚೂಪಾದ, ಗೆರೆಯಿರುವ ಎಲೆಗಳು. ಒಂಟಿಯಾಗಿಅಥವಾಜೋಡಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಹೂಗಳು ಬಿಳಿಯ ಎಸಳುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಹಲವಾರು ಕೇಸರಗಳಿರುತ್ತವೆ ಹಾಗೂ ಹೊರಕ್ಕೆಚಾಚಿರುತ್ತವೆ. ತಿನ್ನಬಹುದಾದ ಹಣ್ಣುಗಳು.
  5. ಮಾರ್ಚ್‍ನಿಂದ ಮೇ
  6. ಅಮೇರಿಕಾದ ಉಷ್ಣವಲಯ
  7. ಬಹೆತೇಕ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  1. ಮೆಂಜಿಪೆರಾ ಇಂಡಿಕಾ
  2. ಮಾವಿನಮರ
  3. ಅನಕಾರ್ಡೆಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 8 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಮರ. ಅಸಮಾನಾಂತರ, ಸರಳ, ಚೂಪಾದ ಎಲೆಗಳು. ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯವ ಹೂಗೊಂಚಲು. ಹಳದಿ ಕಿತ್ತಳೆ ಬಣ್ಣದ ತಿನ್ನಬಹುದಾದ ಗುಂಡಾಕಾರದ ಹಣ್ಣುಗಳು.
  5. ಫೆಬ್ರವರಿಯಿಂದ ಮೇ
  6. ಭಾರತ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮೀ ಲೇಔಟ್, ರಾಜರಾಜೇಶ್ವರಿ ನಗರ, ಹೆಬ್ಬಾಳ. ಬಹೆತೇಕ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  1. ಜಕರಂಡ ಮೈಮೋಸಿಪೋಲಿಯಾ
  2. ನೀಲಿ ಜಕರಂಡ
  3. ಬಿಗ್ನೊನಿಯಾಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 8 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಎಲೆಉದುರಿಸುವ ಮರ. ಗರಿಯಂತಹ, ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಬಳೆಯುವ, ದಪ್ಪವಾದ ಎಲೆಗಳು. ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಗುಂಪಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ಹೂಗುಚ್ಛ. ಚಪ್ಪಟೆಯಾದ, ಕೋಶಾಕಾರದ, ವರ್ತುಲವಾದಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ಕಾಯಿಗಳು. ಸಂಕುಚಿತ ಬೀಜಗಳು.
  6. ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೇರಿಕಾ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ರಾಜಾಜಿ ನಗರ, ಜೀವನ್ ಭೀಮಾ ನಗರ.
  1. ಸರಾಕ ಅಸೋಕ
  2. ಅಶೋಕ ಮರ
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 3.5 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಮರ. ಅಸಮಾನಾಂತರ, ಗರಿಯಂತಹ, ಎಲೆಗಳು ಸುಮಾರು 30 ಸೇಂ.ಮೀ.ನಷ್ಟು ಉದ್ದ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಹೂಗುಚ್ಛ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ನೇರವಾದ, ಆಯತಾಕಾರದ, ತೆಳುವಾದ ಕಾಯಿಗಳು.
  6. ಭಾರತ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ,
  7. ಅಲಂಕಾರಿಕ ಮರವಾಗಿಕಚೇರಿಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  1. ಥೆಸ್ಪೇಶಿಯಾ ಪೊಪುಲ್ನಿಯಾ
  2. ಅರಸಿ ಮರ, ಹೂವರಸಿ
  3. ಮಾಲ್ವೆಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 8 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಮರ. ಅಸಮಾನಾಂತರ ಎಲೆಗಳು. ಹೂಗಳು ಒಂಟಿಯಾಗಿದ್ದು ಉಪ ದಳಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಕೋಶಾಕಾರದ ಕಾಯಿಗಳು, ನುಣುಪಾಗಿದ್ದುಕವಚದಿಂದಾವೃತವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಹಳದಿ ಹಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಬೀಜಗಳು ಗುಂಡಾಕಾರವಗಿರುತ್ತವೆ.
  6. ಎಷ್ಯಾ, ಆಫ್ರಿಕ, ಫೆಸಿಫಿಕ್‍ದ್ವೀಪ
  7. ಸರ್ಜಾಪುರರಸ್ತೆ, ಯಶವಂತಪುರ
  1. ಸೋಲನಮ್‍ಗ್ರಾಂಡಿಪೋಲಿಯಮ್
  2. ಪೊಟಾಟೊ ಮರ
  3. ಸೋಲನೇಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 15 ಅಡಿಗಳಷ್ಟು ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಮರ. ಎಲೆಗಳು ಅಗಲವಾಗಿದ್ದು ಬದಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಗಿರುತ್ತವೆ. ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣದ ಹೂಗಳು ಗುಂಪುಗಳ್ಲಿ ಬಿಡುತ್ತವೆ.
  6. ದಕ್ಷಿಣಅಮೇರಿಕಾ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ರಾಜಾಜಿ ನಗರ, ಯಶವಂತಪುರ
  1. ಪರ್ಕಿಯಾ ಬಿಗ್ಲಾಂಡಿಲೊಸ
  2. ಶಿವಲಿಂಗದ ಮರ
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ಹಲವು ರೆಂಬೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಮರ. ಎಲೆಗಳು ಗರಿಯಂತೆ ಹರಡಿರುತ್ತವೆ. ಬ್ಯಾಡ್‍ಮಿಂಟನ್ ಬಾಲ್‍ನಂತಿರುವ ಹೂಗಳು ಉದ್ದವಾದದಂಟಿಗೆ ನೇತಾಡುತ್ತಿರುತ್ತವೆ.
  5. ಅಕ್ಟೋಬರ್‍ನಿಂದಡಿಸೆಂಬರ್
  6. ಮಲಯ
  7. ರಾಜಾಜಿ ನಗರ, ಜೆ. ಪಿ. ನಗರ, ಸರ್ಜಾಪುರರಸ್ತೆ, ಕಬ್ಬನ್ ಪಾರ್ಕ್
  1. ಲೆಜೆಸ್ಟ್ರೋಮಿಯಾ ಸ್ಪೀಸಿಯೋಸಾ
  2. ಹೊಳೆ ದಾಸವಾಳ
  3. ಲಿಥ್ರೇಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 6 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಮರ. ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ, ಅಂಡಾಕಾರದ, ನುಣುಪಾದ, ಮೊನಚಾದ, ಬುಡದಲ್ಲಿದುಂಡಾದ ಎಲೆಗಳು. ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಗುಂಪಾಗಿ ಬಿಡುವ ಹೂಗಳು. ಕೋಶಾಕಾರದ, ಮರದ ಬಣ್ಣದ ಕಾಯಿಗಳು, ಬಿರಿಯುತ್ತವೆ. ರೆಕ್ಕೆಯಾಕಾರದಚಪ್ಪಟೆ ಬೀಜಗಳು.
  5. ಮೇ
  6. ಭಾರತ
  7. ಲಾಲ್‍ಬಾಗ್, ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಮಹಾತ್ಮಗಾಂಧಿರಸ್ತೆ, ವಿಧಾನ ಸೌಧ
  1. ಕ್ಯಾಸ್ಟನೋಸ್ಪರ್ಮಮ್‍ ಆಸ್ಟ್ರೇಲ್
  2. ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್‍ಚೆಸ್ಟ್‍ನೆಟ್
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಮರ. ಗರಿಯಂತಹ ಸಂಕೀರ್ಣ, ದೊಡ್ಡ ಎಲೆಗಳು. ಹಳದಿ, ಕಿತ್ತಳೆ ಬಣ್ಣದದೊಡ್ಡ ಹೂಗುಚ್ಛಗಳು. ತುದಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೊನಚಾದ
  5. ಜನವರಿಯಿಂದ ಮಾರ್ಚ್
  6. ಅಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ
  7. ಲಾಲ್‍ಬಾಗ್, ಕಬ್ಬನ್ ಪಾರ್ಕ್
  1. ಬ್ಯೂಟಿಯ ಮೊನೋಸ್ಪರ್ಮಾ
  2. ಮುತ್ತುಗದ ಮರ
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ಸಾಧಾರಣಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಸುಂದರವಾದ ಮರ. ಎಲೆಗಳು ಗರಿರೂಪವಾಗಿತ್ತು 3 ಚಿಗುರೆಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಹೂಗಳು ಕೆಂಪು ಅಥವಾ ಕಿತ್ತಳೆ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿದ್ದು ಹೊಳೆಯುತ್ತವೆ. ಕಾಯುಗಳು ಅಗಲವಾಗಿದ್ದುಕೊಶಾಕಾರವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
  5. ಫೆಬ್ರವರಿಯಿಂದ ಮಾರ್ಚ್
  6. ಭಾರತ
  7. ಯಶವಂತಪುರ, ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮೀ ಲೇಔಟ್, ಜಯನಗರ
  1. ಎಂಟೊಲೊಬಿಯಮ್ ಸೈಕ್ಲೋಕಾರ್ಪಮ್
  2. ಆನೆ ಕಿವಿ ಮರ
  3. ಫೆಬೆಸಿಯೆ
  4. ಸುಮಾರು 25ರಿಂದ 35 ಮೀ.ನಷ್ಟು ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಮರ. ಗರಿಗಳಂತಿರುವ ಸಂಕೀರ್ಣ ಎಲೆಗಳು. ಗೋಳಾಕಾರದ ಹೂಗೊಂಚಲು. ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಹೊಳಪಿನ, ಬಿರಿಯದ, ಸುರುಳಿಯಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಕಾಯಿಗಳು.
  5. ಫೆಬ್ರುವರಿಯಿಂದಏಪ್ರಿಲ್
  6. ಅಮೇರಿಕಾ, ಮೆಕ್ಸಿಕೋದಕೇಂದ್ರಭಾಗ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಜೆ ಪಿ ನಗರ
  1. ತಬುಬಿಯಾ ಇಂಪೆಟಿಜಿನೋಸಾ
  2. ಗುಲಾಬಿ ಕಹಳೆ ಮರ
  3. ಬಿಗ್ನೊನಿಯಾಸಿಯೆ
  4. ಸಾಧಾರಣಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಕಡಿಮೆ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯ ಮರ. 5 ಚಿಗುರುಗಳಿರುವ ಸಂಕೀರ್ಣ ಎಲೆಗಳು. ತಿಳಿ ಗುಲಾಬಿಯಿಂದ ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣದ ಹೂಗಳು. ಕೋಶಾಕಾರದ ತಿಳಿ ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಕಾಯಿಗಳು.
  5. ಫೆಬ್ರುವರಿಯಿಂದ ಮಾರ್ಚ್
  6. ದಕ್ಷಿಣಅಮೇರಿಕಾ
  7. ಲಾಲ್‍ಬಾಗ್, ಕಬ್ಬನ್ ಪಾರ್ಕ್, ಮಹಾತ್ಮಗಾಂಧಿರಸ್ತೆ, ಹಡ್ಸನ್ ವೃತ್ತ.
  1. ಡೆಲಿಕಾಂಡ್ರೋನಿಯ ಪ್ಲಾಟಿಕಾಲಿಕ್ಸ್
  2. ನೈಲ್‍ತುಲಿಪ ಮರ
  3. ಬಿಗ್ನೊನಿಯಾಸಿಯೆ
  4. ಸಾಧಾರಣಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ಎಲೆಉದುರಿಸುವ ಮರ. ಉದ್ದದದಂಟಿರುವ, 5 ದಪ್ಪ ಚಿಗುರೆಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಸಂಕೀರ್ಣ ಎಲೆಗಳು. ಕಹಳೆಯಾಕಾರದ ರೆಂಬೆಯತುದಿಗೆ ಬೆಳೆಯುವ ಹೂಗೊಂಚಲು. ದೃಢವಾದಕೋಶಾಕಾರದ/ರೆಕ್ಕೆಯಾಕಾರದ ತಿಳಿ ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಕಾಯಿಗಳು.
  5. ಜನವರಿಯಿಂದ ಮಾರ್ಚ್
  6. ದಕ್ಷಿಣಅಮೇರಿಕಾ
  7. ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮೀ ಲೇಔಟ್
  1. ಯುಕಲಿಪ್ಟಸ್ ‍ಟೆರೆಟಿಕೊರ್ನಿಸ್
  2. ನಿಲಗಿರಿ
  3. ಮೆರಿಟೆಸಿಯೆ
  4. ಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಮರ. ಬೂದು ಬಣ್ಣದಕಾಂಡ ಹೊಂದಿದ್ದು ಮೃದುವಾದತೊಗಟೆಯಿರುತ್ತದೆ. ಕಿರಿದಾದ, ಉದ್ದವಾದ ಬಾಗಿದ ಎಲೆಗಳು. ಶಂಕುವಿನಾಕಾರದ ಗೊಂಚಲಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ಕಾಯಿಗಳು. ಮರದ ಬಣ್ಣದ ಹೊರಕ್ಕೆಚಾಚಿದ ಬಿರಿಯಲ್ಪಡುವ ಕಾಯಿಗಳು.
  5. ಅಕ್ಟೋಬರ್‍ನಿಂದಜನವರಿ
  6. ಅಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ
  7. ಮಹಾತ್ಮಗಾಂಧಿರಸ್ತೆ, ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ, ಮೈಸೂರ್‍ರಸ್ತೆ, ನಗರದ ಹೊರವಲಯ
  1. ಕ್ಯಾಲಿಸ್ಟೆಮನ್ ವಿಮಿನಾಲಿಸ್
  2. ನೇತಾಡುವ ಬೊಟಲ್ ಬ್ರಶ್ ಮರ
  3. ಮೆರಿಟೆಸಿಯೆ
  4. ಸುಂದರವಾದ ಸಾಧಾರಣಎತ್ತರ ಬೆಳೆಯುವ ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಮರ. ಎಲೆಗಳು ಕಿರಿದಾಗಿದ್ದು ಸರಳವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಹೂಗಳು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದ್ದು ಹಲವು ಕೇಸರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಹೂಗುಚ್ಛಗಳು ಉದ್ದವಾಗಿದ್ದು ಬ್ರಶ್‍ನಂತೆಕಾಣುತ್ತವೆ.
  5. ಜುಲೈನಿಂದಅಕ್ಟೋಬರ್
  6. ಅಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ
  7. ಅಲಂಕಾರಿಕ ಮರವಾಗಿಕಚೇರಿಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

 

TOP

Loading...